چکیده:
نگرش جامع گرایانه به سورههای قرآن یا «نظریة هدفمندی سورهها» یکی از مباحث چالش برانگیز در حوزة علوم قرآن و تفسیر است که در دورة معاصر مورد توجه ویژة قرآن پژوهان قرار گرفته است. در این نوشتار دلایل و دیدگاههای مخالفان و موافقان این نظریه ارائه شده است و در پایان دلایل مخالفان نقد و بررسی گشته است.
Holistic approach to the chapters of the Qur'an or the theory "purposefulness of the chapters" is one of the controversial discourses in the field of Qur'anic sciences and interpretation، which has been of special interest to the contemporary Qur'an researchers. This article presents the reasons and viewpoints of the proponents and opponents of this theory and in the end critically reviews the reasons provided by the opponents.
خلاصه ماشینی:
"اکنون این سؤال مطرح میشود که آیا قرار دادن تعدادی آیات در یک سوره بدون هیچ حکمت و تناسبی بوده است؟ آیا ممکن است هر چند آیه در یک سوره یک هدف جداگانه را دنبال کنند و این اهداف هیچگونه تناسب و هماهنگی با یکدیگر نداشته باشند؟ اگر چنین است، چرا این آیات در جای دیگر قرار داده نشدهاند و یا چرا این دستههای جداگانه هر یک سورة مستقلی را تشکیل ندادهاند؟ به راستی چه مشکلی پیش میآمد اگر سورههای کوچک قرآن بیش از این میشدند؟ این سؤالات ما را به این نتیجه میرساند که حکمتی دقیق در چینش آیات در سورهها وجود دارد.
پژوهشگرانی که اختلاف مفسران را دلیلی بر تردیدآمیز و غیر قابل اعتماد بودن نظریة هدفمندی سوره میدانند، گویی فراموش نمودهاند که این اختلاف نه تنها در یافتن غرض سورهها، بلکه در بسیاری از مباحث تفسیری از معنای لغوی تا شأن نزول و تفسیر تک تک آیات نیز وجود دارد و اگر قرار باشد از اختلاف مفسران هراسناک شده و در علمی بودن یا صحیح بودن برداشتی شک کنیم، باید در اصل تفسیر قرآن شک کرده و به یکباره دست از کتب تفسیر شسته و آنها را کنار بگذاریم، آنگاه به سراغ سایر علوم برویم و هر جا اختلاف بالا گرفت در اصالت آن علم شک کرده و از آن نیز دست برداریم."