چکیده:
به منظور ارزیابی اقتصادی عملکرد مراکز بازتوانی سرپایی معتادان سازمان بهزیستی از کلیه مراکز درمان بازتوانی سرپایی سازمان بهزیستی درخواست شد، جدول هزینه ای را که دوره زمانی اسفند 79 تا اسفند 80 را در بر می گیرد، تکمیل نمایند. تا تاریخ نگارش این مقاله 19 استان اطلاعات خود را ارسال نمودند و تحلیل اقتصادی حاضر نیز بر اساس این دسته از اطلاعات صورت گرفت.
هم چنین بر اساس پرسش نامه ای که برای مراجع در هر مرکز درمانی تکمیل می شود، هزنیه ماهانه مصرف مواد آنها محاسبه شد. سپس بر اساس ضریب میزان پرهیز از وضعیت سوء مصرف مواد در کلیه مراجعان، سود حاصل از عدم مصرف مواد – به خاطر درمان – نیز محاسبه شد.
یافته های به دست آمده عبارتند از:
1- هزینه یک دوره درمانی هر مراجع در مراکز مختلف، بطور میانگین، 246897 ریال در طی سال 1380 بوده است.
2- هزنیه ماهانه مصرف مواد هر مراجع، به طور میانگین 600000 ریال بوده است.
3- با محاسبه مدت پرهیز از مصرف مواد در مراجعان درمان شده، سود ناشی از عدم مصرف مواد به طور میانگین برای هر مراجع 787000 ریال بوده است.
4- بر این اساس نسبت سود به هزینه در مراکز درمانی مورد مطالعه، حدودا 3.2 ریال سود به ازای هر یک ریال هزینه بوده است.
خلاصه ماشینی:
"به عبارت دیگر ارزیابی مقاله،با این پیشفرض ساده شروع میشود که هر معتادی برای ادامهء اعتیاد خود نیاز به هزینه کردن مبالغی دارد که در صورت اعمال مداخلهء درمانی و قرارگرفتن بیمار در وضعیت پرهیز از مصرف مواد،چنین هزینهای صورت نخواهد گرفت.
با در نظر گرفتن این امر که درمان نگهدارنده با نالترکسون خود به تهایی میتواند موجب افزایش میزان پرهیز شود و از طرفی در طی دورهء مطالعه،تنها 4 استان از استانهای مذکور چنی درمانی را در برنامهء مراکز خود داشتهاند،میتوان نتیجه گرفت که ارقام محاسبه شده نیز کمتر از حد واقعی برآورد شدهاند به عبارت دیگر میتوان انتظار داشت که از سال 1381 که درمان نگهدارنده با نالترکسون به عنوان بخشی از خدمات مراکز این بیست استان درآمده یا درخواهد آمد،افزایش محسوسی در میزان پرهیز از سوء مصرف مواد افراد درمان شده ظاهر شود.
جدول 2-میزان مدت پرهیز و سود ناشی از عدم مصرف مواد جدول فوق نشان میدهد که: 1-400/23 نفر مراجعه کنندگان به مراکز بازتوانی سرپایی معتادان سازمان بهزیستی 9360 نفر (40 درصد)آنها سمزدایی شدهاند.
جدول 3-مقایسه هزینهء انجان شده و سود حاصله را نشان میدهد جدول 3-مقایسه هزینه و سود هزینه کل انجام شده(ریال)*000,395,777,5 میانگین هزینه کل/نفر(ریال)*897,246 سود کل بدست آمده(ریال)*000,800,415,18 میانگین سود کل/نفر(ریال)*000,787 نسبت سود به هزینه*178,3 نتیجهگیری: علیرغم محدودیتهای ذکر شدهء این پژوهش،به ویژه برآورد کمتر از حد واقعی سود حاصله،به نظر میرسد که به ازاء هر یک ریال هزینه انجام شده در مراکز بازتوانی سرپایی معتادان،از هزینه شدن حداقل 2/3 ریال جهت خرید مواد مصرفی و در واقع ورود این مبلغ به شبکهء مالی اعتیاد پیشگیری شده است."