چکیده:
امروزه موضوع آموزش و پرورش، یکی از مهمترین مسائل جوامع بشری است. این موضوع تا آنجا پیش رفته است که دستاندرکاران امر آموزش و پرورش را به فعالیت همه جانبه واداشته تا متناسب با فرهنگ جامعه و با راهنماییها و مشاوره لازم، شیوههای اجرایی امور آموزشی و پرورشی را به مراکز آموزشی ارائه کنند.مکتب تربیتی اسلام با ارائه شیوههای گوناگون تربیتی، زمینه تربیت صحیح انسان مسلمان را فراهم میکند. در قرآن و سنت، برای آموزش دین، راهکارهای فراوانی ارائه شده؛ مانند: «عبرت آموزی»، «استدلال عقلی»، «یادآوری نعمتهای الهی»، «تجربههای دیگران» و ... که به دلیل گستردگی این روشها، ما در این نوشتار فقط به شیوه «عبرتآموزی» اکتفا میکنیم که مباحث محوری آن، عبارت است از: 1. معانی عبرت؛2. مصداقهای عبرت در قرآن و آثار تربیتی آن؛3. عبرتآموزی و تاثیر آن در تربیت و آموزش دینی و قرآنی.
خلاصه ماشینی:
"64 قرآن کریم پس از نقل داستان حضرت یوسف7 و برادرانش یادآوری میکند: (لقد کان فی قصصهم عبرة لأولی الألباب ما کان حدیثا یفتری و لکن تصدیق الذی بین یدیه و تفصیل کل شیء و هدی و رحمة لقوم یؤمنون(؛ 65 «در سرگذشت آنها، درس عبرتی برای اندیشمندان است.
با توجه به این نکته است که قرآن ما را به مشاهده آثار گذشتگان فرامیخواند تا از الگوهای مطلوب درس بگیریم و همانند آنها عمل کنیم و از الگوهای نامطلوب پرهیز کنیم: (أ و لم یسیروا فی الأرض فینظروا کیف کان عاقبة الذین کانوا من قبلهم کانوا هم أشد منهم قوة و آثارا فی الأرض فأخذهم الله بذنوبهم و ما کان لهم من الله من واق(؛ 79 «آیا آنها در زمین سیر و گردش نکردند تا ببینند عاقبت کسانی که پیش از آنها بودند، چگونه بود؟ آنها قدرتمندتر بودند و آثارشان مستحکمتر (از این گروه کافر) بود، اما خدا آنها را به خاطر گناهانشان عذاب کرد و در برابر عذاب خدا، مدافعی نداشتند».
88 تشبیه زندگی انسان به هواپیما، از قرآن اخذ شده است و در تمام آیات مورد اشاره در این مقاله، بر این نکته تاکید شده است که اگر میخواهید سالم به مقصد برسید، یک راه بیشتر وجود ندارد و آن، ایمان و اعتقاد به یگانگی خداست: (و من یشرک بالله فکأنما خر من السماء فتخطفه الطیر أو تهوی به الریح فی مکان سحیق(؛ 89 «و هر کس همتایی برای خدا قرار دهد، گویی از آسمان سقوط کرده است و پرندگان او را میربایند و یا تندباد او را به جای دوردستی پرتاب میکند»."