چکیده:
در این مقاله محتوای کتب درسی پایه سوم دوره ابتدایی از لحاظ مطابقت با عوامل
خلاقیت و طبقهبندی اعمال ذهنی گیلفورد مورد بررسی قرار گرفته است.هدف پژوهش این
بود که آیا در طراحی تکالیف کتابهای مزبور به عوامل برانگیزنده تفکر واگرا و خلاق
توجه شده است یا نه.یافتهها در پرتو مدل ساختار هوش گیلفورد مورد کنکاش قرار
گرفت.تجزیه و تحلیل دادهها و یافتههای پژوهشی نشان داد که در طراحی تکالیف درسی
کتب پایه مزبور به عوامل مربوط به خلاقیت و تفکر واگرا توجه شایستهای مبذول نشده
است.تلویحات عملی و نظری یافتهها در بخشهای مختلف مقاله به تفصیل مورد بحث و بررسی
قرار گرفته است.روش پژوهش توصیفی و در اصل یک پژوهش«تحلیل محتوایی»است.جامعه آماری
تحقیق، کتابهای درسی پایه سوم دوره ابتدایی و نمونه آماری کلیه پرسشها و تکالیف
کتابهای درسی مزبور میباشد.
خلاصه ماشینی:
"حال باید دید که آیا در ارائه پرسشها و تکالیف یادگیری کتب درسی پایه سوم مقطع ابتدائی، به اندازه لازم و کافی به چنین خصیصهای توجه شده است که در رشد و شکوفائی خلاقیت دانشآموزان مؤثر افتد؟ هدف و سؤالهای مطالعه: این پژوهش با هدف بررسی وضعیت کتب درسی پایه سوم دوره ابتدائی-پرسشها و تکالیف از لحاظ تطبیق با طبقهبندی اعمال ذهنی و عوامل خلاقیت گیلفورد انجام شده تا پاسخ مناسب را برای سؤالهای مطالعه حاضر مهیا سازد: 1-پرسشها و تکالیف کتابهای فارسی، تعلیمات اجتماعی، تعلیمات دینی و علوم سال سوم دوره ابتدائی در تطبیق با طبقهبندی اعمال ذهنی گیلفورد، بیشتر در حیطه کدام سطح قرار میگیرند؟ 2-آیا در تطبیق پرسشها و تکالیف با طبقهبندی اعمال ذهنی گیلفورد بین کتب پایه سوم تفاوت قابل توجهی موجود است؟ 3-آیا پرسشها و تکالیف کتابهای پایه سوم دوره ابتدائی در تناسب با عوامل خلاقیت (روانی، انعطافپذیری، اصالت و توضیح)هستند؟ 4-پرسشها و تکالیف کتابهای درسی پایه سوم دوره ابتدائی در تطبیق با عوامل خلاقیت بیشتر در حیطه کدام عامل قرار دارند؟و آیا از این نظر بین کتب مزبور تفاوتی هست؟ 5-آیا بین«پرسشها»و«تکالیف»کتابهای درسی فارسی، اجتماعی و علوم از نظر چگونگی تطبیق با طبقهبندی اعمال ذهنی و عوامل خلاقیت گیلفورد تفاوتی دیده میشود؟ روش انجام تحقیق: این مطالعه در اصل یک پژوهش«تحلیل محتوایی»است.
گرچه این کتب نیز در رابطه با خودشان خیلی مطلوب نیستند، به عنوان مثال کتب دیگر، در مقایسه با میزان طرح سوالات حافظه شناختی با درصد (12/68)، رقم اندکی را به سؤالات واگرا اختصاص داده است یعنی چیزی حدود(56/6%) (نمودار شماره 3) سوال چهار:پرسشها و تکالیف کتابهای مزبور در تطبیق با عوامل خلاقیت، بیشتر در حیطه کدام عامل قرار دارند؟و آیا از این نظر بین کتب تفاوتی هست؟ برای پاسخ به این سؤال، ابتدا وضعیت تک تک کتابها بررسی میشود."