چکیده:
در این مقاله به بررسی کارایی استفاده از استقراض خارجی در ایران در دوره بعد از
جنگ تحمیلی پرداخته شده است.دو نوع کارایی، کارایی تخصص(قدرت باز پرداخت بدهی در سر
رسید معین)و کارایی رسیدن به هدف(میزان دستیابی به رشد سریع و پایدار اقتصادی)در
نظر گرفته شده است.نتایج حاصل نشان میدهد، که با یک برنامه زمان بندی شده تا پایان
سال 1382 کشور قادر به باز پرداخت قسمت عمده بدهیهای خود خواهد بود.معهذا دستیابی
به این امر، بر کارایی رسیدن به هدف یعنی دستیابی به رشد اقتصادی در دوره باز
پرداخت وام اثر منفی داشته است.همچنین نتایج نشان میدهد که سیاستهای کلان داخلی
عامل اصلی تعیین کننده درجه کارایی استفاده از استقراض خارجی در ایران بوده و عوامل
بین الملل فقط نقش تشدید کننده داشته است.
خلاصه ماشینی:
"(6)تجارب کشورهای با دیون بالا، نشان میدهد که تراکم این نوع بدهیها یکی از عوامل مهم بحران در این کشورها میباشد، نمودار 5 ضمیمه نشان میدهد که در طی دوره مورد بررسی قسمت عمده بدهیهای ایران از نوع دلاری بوده است(به جز سال 1371)بدیهی است که نوسانات دلار در برابر ارزهای خارجی دیگر بر توان باز پرداخت مؤثر واقع میشود.
از سوی دیگر با توجه به اهداف برنامه دوم در حفظ نرخ رشد بالا، کاهش بیکاری با توجه به هرم سنی جامعه و یا پیشبینی این که نه تنها در کوتاه مدت امکان دستیابی به منابع خارجی میسر نیست؛بلکه بخشی از منابع داخلی باید جهت باز پرداخت بدهیهای خارجی مورد استفاده قرار میگرفت(انتقال معکوس منابع)، مشکلات تأمین مالی سرمایهگذاری جدیتری شد.
[به تصویر صفحه مراجعه شود] (سرمایهگذاری به GDP)Y---X-(نرخ رشد سرمایهگذاری) نمودار 7-سرمایهگذاری در ایران بر اساس، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، نماگرهای اقتصادی، شمارههای مختلف سازمان برنامه و بودجه، آمارهای سری زمانی، 1376، محاسبه و ترسیم شده است علت کاهش سرمایهگذاری را میتوان در نحوه تأمین مالی توسعه در سالهای رونق برنامه اول داشت(حجم وسیع بدهی به علاوه تزریق پول به اقتصاد بدون تأکید بر پسانداز ملی).
[به تصویر صفحه مراجعه شود] نمودار(8)-نرخ رشد GDP واقعی مأخذ:رسم شده بر اساس:بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مجله بانک مرکزی شماره 253 و 254، سال 1376 بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، نماگرهای اقتصادی، شمارههای مختلف تا 1378 نتیجهگیری: از آنجا که بازسازی اقتصاد ایران و جبران عقب ماندگی دهه 1980، تنها با دستیابی به رشد سریع اقتصادی میسر بود، و تنها راه تحقق این هدف سرمایهگذاری در حجم بسیار وسیع بود."