چکیده:
ناسازگاری آراء مذاهب اسلامی درباره بسیاری از مسائل کلامی به اختلافشان در حسن
و قبح عقلی، باز میگردد.موافقان و مخالفان حسن و قبح عقلی، اگر چه درباره آن
فراوان سخن گفتهاند، لیکن براساس مبنایی مشترک به آن نپرداختهاند، جا دارد که در
این باره به داوری قرآن کریم مراجعه شود.به تعبیر دیگر باید دید که آیا در قرآن بر
ترجیح یکی از دو رأی یاد شده دلیلی وجود دارد یا خیر؟در مقاله حاضر کوشش شده تا راه
حل جدیدی برای این مسأله با تحلیلی بلاغی و منطقی از قرآن استخراج گردد و امید است
در جهت تقریب باورها نسبت به این مسأله بنیادین کلامی، راهگشا باشد.
خلاصه ماشینی:
"از این رو سزاوار است برادران اشعری ما که کلام الهی را قبول دارند به لوازم آن نیز ملتزم باشند، چه این که بر اساس لوازم آیه یاد شده باید پذیرفت:عقل میتواند حسن یا قبح برخی از افعال را مجرد از امر و نهی شارع ادراک نماید: د-1-ذکر نکته جالی درباره آیه یاد شده: برای بررسی تفسیری این آیه به تعدادی از تفسیرهای معتبر شیعی و سنی از جمله به تفسیر التبیان شیخ طوسی، روح الجنان و روح الجنان شیخ ابو الفتوح رازی 2 ، الکشاف زمخشری، التفسیر الکبیر فخر رازی و المیزان علامه طباطبایی 3 مراجعه شد و نکته جالب این بود که هیچکدام به دلالت آیه بر عقلی بودن حسن و قبح برخی از افعال توجهی نداشته و از منظری که نگارنده مقاله به آیه مبارکه نگریسته به آن نظر نکردهاند و بیشتر به دلالت مطابقی آیه (1)-السبزواری، الحاج هادی، المنطومة یا غرر الفوائد فی فن الحکمه، (بیجا:دار العلم، 1298 ه."