چکیده:
موضوع جهانی شدن مباحث جدیدی را در حوزه تمدنی و دولت ملی ایجاد کرده است به ویژه آن که ارائه طرح استراتژیک برخورد تمدن ها از جانب هانتینگتون و طرح گفت و گوی تمدن ها از جانب سید محمد خاتمی و پذیرفته شدن پیشنهاد گفت و گوی تمدن ها در سال 2001 از جانب مجمع عمومی سازمان ملل و به دنبال آن، جهانی شدن مباحث تمدنی، این تصور را ایجاد می کند که گویا عنصر تمدن جایگزین عنصر دولت ملی در آینده خواهد شد و دولت ها به عنوان مرکز تصمیم گیری بین المللی جای خود را به تمدن ها خواهند داد. این مقاله ضمن ارائه تحلیلی پیرامون مباحث برخورد با گفت وگوی تمدن ها، سعی دارد تا این مساله را در قالب تحول دولت در سه بعد مفهوم، ساختار و نظریه دولت در عصر جهانی شدن به چالش بکشد.
خلاصه ماشینی:
"به ویژه آنکه آرائه طرح استراتژیک برخورد تمدنها از جانب هانتینگتون و طرحگفتوگوی تمدنها از جانب سید محمد خاتمی و پذیرفتهشدن پیشنهاد گفتوگویتمدنها در سال 2001 از جانب مجمع عمومی سازمان ملل و به دنبال آن،جهانی شدنمباحث تمدنی،این تصور را ایجاد میکند که گویا عنصر تمدن جایگزین عنصر دولتملی در آینده خواهد شد و دولتها به عنوان مرکز تصمیمگیری بین المللی جای خود را بهتمدنها خواهند داد.
2 پس از کنکاشهای متوالی فکری،این احساس به نویسنده دست داد که شاید باور اولیهمبنیبر اینکه عصر فرهنگ میبایست توأم با فرهیختگی و جهانی شدن ارزشهای فرهنگیباشد،پندار صحیحی نبوده است و در حقیقت بانیان این قبیل آراء و نظرات،قصدشان آن بوده کهمحور اساسی مناسبات بین دو طیف صلح و جنگ،صرفا مسائل فرهنگی خواهد بود و یا بهعبارتی دیگر،عناصر فرهنگی نظیر دین،زبان،نژاد،قومیت و جنسیت جایگزین عناصرایدئولوژیک قرن بیستمی شده و در نتیجه شعلههای مباحث مربوط به هویت ملی،هویتفرهنگی،وحدت ملی،وفاق ملی و امنیت ملی در سطح جهان و بهویژه ایران زبانه کشیده ومراکز مطالعاتی را به تأمل واداشته است.
6 هرچند ما نیز مانند هیسائه ناکانیشی معقدیم که این دو طرح سرمنشاء واحدی دارند7وشاید در درون طرح هانتینگتون نیز بتوان نوعی دعوت به گفتوگو را مشاهده کرد،به گونهای کهاین مسأله در کتاب اخیر وی با عنوان برخورد تمدنها و بازسازی نظم جهانی که در سال 1996به چاپ رسید مورد توجه قرار گرفته است؛به ویژه آنجا که از لستر پیرسون نقل میکند که: تمدنهای گوناگون باید یاد بگیرند تا در تعاملی صلحآمیز در کنار یکدیگرزندگیی کنند،از تجربههای یکدیگر پند بگیرند،تاریخ و اندیشهها و هنر وفرهنگ یکدیگر را بیاموزند و به غنای زندگی خود بیافزایند."