چکیده:
<P>در مقدمه این مقاله، نخست از موضع برخی از نظامهای حقوقی در برابر مسئله مسئولیت سرپرست و محافظ صغیر و مجنون سخن به میان میآوریم، سپس موضع حقوق کشورمان را در این زمینه بازگو میکنیم و سرانجام، این مقدمه را با ذکر متون قانونی مربوطه در حقوق ایران و حقوق کشورهایی که تدوین کنندگان قانون مسئولیت مدنی ما از آنها الهام گرفتهاند به پایان میبریم.پس از مقدمه، مباحث سهگانه این مقاله عرضه میشوندکه به ترتیب عبارتند از:مبحث اول، ماهیت و مبنای مسئولیت سرپرست محافظ صغیر و مجنون؛مبحث دوم، شرایط تحقق مسئولیت سرپرست و محافظ صغیر و مجنون؛و مبحث سوم، ضمانت اجرای پیش بینی شده در ماده 7 قانون مسئولیت مدنی(آثار مسئولیت سرپرست و محافظ صغیر و مجنون)و ماده 1216 قانون مدنی.</P>
خلاصه ماشینی:
"» (7) با توجه به این نکته، برای آنکه عمل مقنن در اختصاص دادن مادهای مستقل(ماده 7 قانون مسئولیت مدنی)به مسئولیت مدنی سرپرست و محافظ صغیر یا مجنون عملی بیهوده و دوباره کاری تلقی نشود(چه، ماده 1 قانون مسئولیت مدنی به عنوان یک قاعده عام و کلی مسئولیت مبتنی بر تقصیر اشخاص را پیش بینی نموده و اگر قرار باشد که برای ملزم ساختن سرپست و محافظ صغیر یا مجنون به جبران خسارت وارده توسط اینان، تقصیر سرپرست و محافظ به اثبات برسد، همان ماده 1 قانون مسئولیت مدنی کفایت میکرده است)، به نظر ما بهتر آن است که رویه قضایی ما نیز ماده 7 قانون مسئولیت مدنی ایران را، همانند مواد مشابه آن در قوانین مدنی کشورهای خارجی، متضمن فرض تقصیر علیه سرپرست و محافظ صغیر یا مجنون تلقی کند (8) ؛به ویژه آنکه در حال حاضر در حقوق ایران ضمان عاقله بر مبنای تقصیر استوار نیست، بلکه مسئولیتی نوعی است که بر پایه حق زیاندیده و تعاون و همبستگی خانوادگی مبتنی است.
ماده 829 قانون مدنی آلمان:«شخصی که در یکی از موارد مذکور افتاده در مواد 823 لغایت 826، به موجب احکام مندرج در مواد 827 و 828 مسئول خسارتی که به بار آورده نیست اگر تحصیل جبران خسارت از شخص ثالثی که مکلف به مواظبت از او بوده است غیر ممکن باشد، ملزم به جبران این خسارت است؛در حدی که با توجه به اوضاع و احوال قضیه و به ویژه موقع و وضع طرفین، انصاف ایجاب کند؛هم چنین جبران خسارت باید چنان باشد که او بدین خاطر از وسائلی که برای امرار معاش بر حسب موقع اجتماعی خویش نیاز دارد و نیز از آنچه که برای اجرای تعهد قانونی انفاق که بر عهده وی است لازم دارد محروم نشود."