چکیده:
معاهده 12 اکتبر 1929 مربوط به یکسان کردن برخی از مقررات حمل و نقل هوایی
بینالمللی، معروف به«معاهده ورشو»، 71 سال پیش، زمانی که حمل و نقل هوایی هنوز
توسعه نیافته بود به تصویب رسید. این معاهده به وسیله اکثر کشورهای جهان تصویب
گردیده و در بعضی از کشورها حتی در خصوص پروازهای داخلی هم اجرا میگردد.برای تطبیق
با شرایط روز، معاهده ورشو 6 مرتبه اصلاح گردیده است که از میان آنها، فقط پروتکل
لاهه مورد تصویب کشورها قرار گرفته و اجرا میگردد.مطابق معاهده و پروتکلهای آن،
متصدی حمل و نقل برای خسارت وارده به مسافران، کالا و اسباب شخصی آنان و همچنین
خسارت وارده در اثر تأخیر در حمل و نقل کالا و مسافر مسؤول میباشد.در این مقاله
سعی شده است ضمن بررسی مواد اصلی معاهده و پروتکلهای آن، نحوه برخورد کشورها در
خصوص میزان مسؤولیت متصدیان حمل و نقل مورد مداقه قرار گیرد.
خلاصه ماشینی:
اولا حمل و نقل هوایی جنبه خدمات عمومی دارد و از آن، نه تنها در سطح (*)عضو هیئت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی (**)بعضی از پروندههای مطروحه در این مقاله از کتاب زیر انتخاب شدهاند: Diederiks-Verschoor,An Introductino to Air Law,Kluwer Law and Taxation Publishers,Deventer/Netherlands,1983.
موضوع و قابلیت اجرا مطابق ماده یک، این معاهده فقط در پروازهای بینالمللی، در مورد حمل و نقل مسافر، کالا ووسائل شخصی که در ازای آن اجرتی دریافت شده باشد قابل اجراست (البته بسیاری از کشورها آن را برای اجرا در داخل کشور نیز پذیرفتهاند).
مطابق ماده 20 معاهده ورشو در صورتی که متصدی حمل و نقل ثابت کند که خود و عاملین او کلیه تدابیر لازم را برای جلوگیری از بروز خسارت اتخاذ نمودهاند، یا آنکه اتخاذ چنین تدابیری برای او و عاملین او مقدور نبوده است مسؤول نخواهد بود.
مطابق آن، مفاد بند اول(که بیان میکند هر شرطی که ناظر به سلب مسؤولیت متصدی حمل و نقل یا تعیین مبلغی کمتر از آنچه که در معاهده حاضر مقرر گردیده است باشد باطل و بلااثر خواهد بود)در مورد مقررات مربوط به از بین رفتن یا خسارت ناشی از نقص ذات یا کیفی یا عیب کالای حمل شده اجرا نخواهد گردید(ماده 12 پروتکل لاهه).
18,120;IATA ACLR)Air Carriers Liability Reports(,No. 188,Affirmed:US Court of Apeals,December 16,1966;Avi,Vol. 9,p.
v. American Airlines,US District Court,Southern District of New york,December 21,1950;)1950(USAvR 507;Avi,Vol. 3,p.