چکیده:
استعدادهای فراشناختی به استعداد درک و کنترل مطلب مورد یادگیری گفته میشود. در
این پژوهش مفهوم اصلی فراشناخت متشکل از دو عامل اصلی دانش شناخت و تنظیم شناخت،
ارتباط آماری بین دانش شناخت و تنظیم شناخت و ارتباط بین دو عامل اصلی فراشناخت
(دانش شناخت و تنظیم شناخت) با ارزشهای تجربه شده عملکرد فراشناختی و شناختی مورد
بررسی قرار گرفته است.
روش تحلیل در این پژوهش تحلیل کواریانس، مورد خاص تحلیل عامل تأییدی با استفاده
از برنامه Amos است. آزمون نیکویی برازش برای دانشجویان پزشکی و مهندسی نشان داد که
اختلاف بین کواریانسهای پیشبینی شده توسط مدل و نمونههای مشاهده شده معنیدار
نیست. بنابراین ، مدل دو عاملی (دانش شناخت و تنظیم شناخت) مناسب است. نتایج برای
دانشجویان پزشکی و مهندسی پزشکی مشابه است. این تشابه استواری دو آزمایش را نشان
میدهد. دو عامل با یکدیگر همبستگی بالایی دارند. رابطة بین دانش شناخت و تنظیم
شناخت با ارزشهای تجربه شده عملکرد فراشناختی (استعداد تخمین نمره امتحانی پیش از
امتحان پایان ترم و استعداد تخمین نمره امتحانی پس از امتحان پایان ترم) معنیدار
بود. رابطة معنیدار بین دانش شناخت و عملکرد شناختی (نمره امتحان پایان ترم) برای
دانشجویان دانشکده پزشکی و تنظیم شناخت و عملکرد شناختی (نمره امتحان پایان ترم)
برای دانشجویان مهندسی نشان داد که دانشجویان پزشکی با عملکرد بهتر از استعدادهای
ادراکی بالاتری برخوردارند و دانشجویان مهندسی با عملکرد بهتر از استعدادهای تنظیمی
بالاتری برخوردارند. یافتههای تحقیق نشان داد که این دو گروه تلاش ذهنی و رفتار
ذهنی متفاوت دارند، ولی استعدادهای فرا شناختیشان تأثیر چشمگیری در دستاوردهای
آموزشیشان دارد.
خلاصه ماشینی:
"تحقیقات در این زمینه با پژوهش در باره پردازش اطلاعات در ذهن شروع شد(Atkinson & Shiffrin, 1968 ; Newwell, Shaw & Simon, 1953; Miller,1953) و سپس با تمرکز بر درک مطلب، توجه، حافظه، حل مسئله، خود تنظیمی و آموزش به خود ادامه یافت(Belmont & Butterfield, 1969; own,1987; Corsini, 1971; Hagen & Kingsley, 1968; Hart, 1965; Markman, 1977).
برای تمرکز بر ارزیابی شناخت خود و مدیریت شناخت خود، لازم است یادگیرنده در مدیریت ساخت دانش خود به طور فعال دخالت کند(Paris & Winograd, 1990) کلو (Kluwe, 1982) دو مورد را به فعالیتهای فکری فراشناختی نسبت میدهد: 1.
Regulation of Congnition مدیریت اطلاعات (مهارتها و راهبردهای یادگیری که برای پردازش مؤثر اطلاعات به کار میرود که خود شامل تنظیم، خلاصه کردن، تمرکز انتخابی و تکمیل میشود)، مدیریت ادراک (کنترل در حین یادگیری)، راهبردهای اصلاح اشتبـاهات (راهبـردهایی که بـرای اصـلاح اشتبـاهات و ادراکات بـه کار میرود) و ارزیـابـی (تـحلیل تأثیـر راهبـردهای یـادگیـری و عمـلکـرد پـس از یـادگیری) است (Flavell, 1971,1978,1979; own, 1989, Artz & Armour- Thomas,1992) .
ارتباط بین مهارتهای شناختی و فراشناختی رابطه معنیدار بین نمره امتحان پایان ترم و دانش شناخت برای دانشجویان پزشکی (033/0 = p، 273/0 = r) و نمره امتحان پایان ترم و تنظیم شناخت (026/0 = p، 249/0 = r)برای دانشجویان مهندسی نشان میدهد که هرعامل نقش خاصی در عملکرد شناختی دارد.
استعدادهای فراشناختی به دانشجو اجازه میدهد که مطلب مورد یادگیری خود را درک و کنترل کند؛ به عبارت دیگر، این استعدادها موجب ذخیرهسازی هوشمندانه اطلاعات در ذهن، تنظیم هوشمندانه اطلاعات در ذهن و بازیابی هوشمندانه اطلاعات از ذهن میشود."