چکیده:
برگر از جمله جامعه¬شناسان بانفوذی است که اعتقاد دارد انسان¬ها در طی قرون کوشیده¬اند از طریق دین، وجود خود و جهان را معنادار سازند. به اعتقاد برگر، انسان به علت ناقص بودن ساختار غریزی¬اش، برای معنابخشی به خود و جهان، دین را می¬آفریند. انسان¬ها تلاش می¬کنند تا زندگی¬شان را معنادار سازند. دین نیز به عنوان یک مقولة پرداخته¬شده توسط انسان، در زندگی به آنها معنا و جهت می¬دهد، خصوصا در مواقع ضروری و مهم زندگی فردی و جمعی. دین نه تنها واقعیت را مشروع و منظم جلوه می¬دهد، که خطر موقعیت¬های حاشیه¬ای را نیز به حداقل می¬رساند. در عین حال که برگر، در جامعه¬شناسی خود، انسان را بنیان¬گذار دین می¬داند، با توجه به روش¬شناسی¬اش باید، رأی او را، حد میانه¬ای بین نظریات خداگرایانه و انسان¬گرایانة محض قرار داد.
خلاصه ماشینی:
"هرچند این دو منظر با یکدیگر متفاوتند-جامعهشناسی با پدیدههای تجربی سروکار دارد و موضوع الهیات امور ماورای طبیعی و اعتقاد به آنهاست-برگر از هردو منظر به دین توجه کرده است.
درحالیکه،برگر در ابتدا برای بیان این دو مقولهء اساسی از اصطلاح امر قدسی"اتو استفاده میکند-چنانکه دیدیم برگر دین را به عنوان کیهان سازی به شیوهء مقدس تعریف کرده بود-در کارهای بعدی از خود از دو مقولهء مجزای امر قدسی"و"ماوراء طبیعی"استفاده کرده است(نکـ:تفسیری مجدد از جامعهشناسی، 41-37؛امر بدعت آمیز،193).
سرانجام به نظر او دین سایبان مقدسی است که از طریق ارتباط دادن زندگی و تاریخ انسان با ماوراء طبیعی برای انسان معنا فراهم میکند.
حیوانات مرحلهء کامل شدن را در دورهء جنینی طی میکنند،اما در مورد انسان سیر زمانی آن هنگام است که کودک انسانی در تعامل با یک محیط غیر ارگانیک است؛"محیطی که هم طبیعی است و هم انسانی"(نکـ:سایبان مقدس،4).
ازاینرو،به نظر برگر جهانی که انسان به آن وارد میشود"یک جهان باز"1است(نکـ:همان).
آنچه از نظم و معنا در جهان وجود دارد،یکسره عبارت از همه معانی درونی خود انسان است که براساس تجربه زیستی خودش آنها را بر واقعیتها حمل کرده است.
به عقیده برگر یکی از توفیقات جامعهشناسی رسیدن بههمین نتیجه است که همهچیز به فعالیت"بیرون ریزی"انسان برمیگردد:"ماده و اساس آن چیزی که جامعه و تمامی شکلهای آن را میسازد،معانی انسانی است که در فعالیت او بیرونی میشود" (نکـ:سایبان مقدس،8).
نهایت اینکه انسان برای خود جهان اجتماعی معناداری میسازد که برگر آن را "نوموس"3مینامد(نکـ:سایبان مقدس،19).
دین مجموعهای از معانی است که انسان برای معنادار ساختن جهان اجتماعی به وجود آورده است."