چکیده:
در قرن حاضر وا»ه های مقدسی مثل آزادی و حقوق بشر که غالبا به ابزاری در دست اربابان زر وزور تبدیل گشته اند این سوال پیش می آید که چه مکتبی جان تشنه مشتاقان عدالت را سیراب خواهد کرد؟ سر گشتی نوع بشر که خود را در تزویر های سیاسی و مسخص ارزشهای فرهنگی جوامع نشان می دهد خود موید این مطلب است که راهکارها و دستور العمل های صادره از طرف سیاستبازان حرفه ای درمان قطعی عوارض روحی انسان های قرن حاضر نمی باشد و انسان های بی اعتقاد و فاقد آرمان و دچار آفت زندگی سیاست در پیدا کردن راه نجات خود درمانده اند چه رسد به اینکه بکوشند راه صحیح زیسستن را به همدردان خود نشان بدهند با توجه به حساسیت موضوع عدالت در برابر ظلم و تفسیر ظلم در شرایط گوناگون تاریخ ظرافت خاص خود را می طلبد چنگ زدن به دامان پر فیض مولی علی (ع) و راه جستن به مدینه فاضله عدالت علی (ع) مطمئن ترین راه برای دستیابی به عدالت واقعی و خداپسندانه خواهد بود عدالت و مساوات ارزش هایی هستند که هر شخص با وجدان خواهان آن می باشد و آن عدالت یعنی قرار دادن هر چیز به جای خود و رعایت کردن حقوق افراد جامعه به طوری که هر کس در لیاقت و شایستگی خود به حقش برسد. از علی (ع) سوالشد که آیا عدالت بهتر است یا جود و بخشش ایشان فرمودند: عدل از جود و بخشش بالاتر است چون عدل کارها را در مجرای خود قرار می دهد ولی جود کارها را از مجرای خود خارج می سازد در جامعه انسانی افراد از نظر صلاحیت و استعداد و فضیلت و ایمان و اخلاق متفاوت هستند که اگر ارزشیابی ها درست انجام شود و همه از حقوق شایسته خود برخوردار شوند در این صورت عدالت تحقق یافته است و اما اگر معیارهای حقیقی و شایستگی انسان ها در نظر گرفته نشود همین بی عدالتی و ظلم است که نظام جامعه را از هم می پاشد.
نویسنده : دکتر علی وفادار ـ
خلاصه ماشینی:
"امام علی(ع)با اشاره به این مطلب عدل الهی را هم به تصویر میکشد: اگر ممکن بود که برای فردی حقی اعتبار گردد و تکلیفی در برابر آن حق به عهده او نیاید،اینمخصوص خداست که بر بندگانش قدرت تکوینی داشته و در آنچه بر آفرینش مقدر فرمود بهعدالت رفتار کرده است(بنابراین،کسی را بر او حقی نیست)ولی در عین حال،خداوند حقخودش بر بندگان را اطاعت فرمانش میداند و در برابر این اطاعت(که وظیفه فطری و وجدانیمخلوق است)نیز پاداشی که همان ثواب مضاعف است،قرارداده و این خود لطف و عنایتدیگری است که بزرگواری خداوند اقتضای آن و بیشتر از آن را دارد و این حقی است که خداوند ه:رابطه عدالت با حق30 از دیدگاه امام علی(ع)احقاق حق و عدالت،باگذشت زمان کهنه و مشمول مرور زمانمیشود و باید آنها را استیفا نمود همچنانکه راجع به قطایع عثمان،یعنی اراضی که متعلق بهعامه مسلمین است و عثمان آنها را از قیود اشخاص قرار داده بود،فرمود: به خدا قسم زمینهایی که متعلق به عامه مسلمین است و عثمان به این و آن داده پسخواهم گرفت هرچند آنها را مهر زنانشان قرار داده باشند یا با آنها کنیزکانی خریده باشند.
امام علی(ع)با اشاره به این مطلب عدل الهی را هم به تصویر میکشد: اگر ممکن بود که برای فردی حقی اعتبار گردد و تکلیفی در برابر آن حق به عهده او نیاید،اینمخصوص خداست که بر بندگانش قدرت تکوینی داشته و در آنچه بر آفرینش مقدر فرمود بهعدالت رفتار کرده است(بنابراین،کسی را بر او حقی نیست)ولی در عین حال،خداوند حقخودش بر بندگان را اطاعت فرمانش میداند و در برابر این اطاعت(که وظیفه فطری و وجدانیمخلوق است)نیز پاداشی که همان ثواب مضاعف است،قرارداده و این خود لطف و عنایتدیگری است که بزرگواری خداوند اقتضای آن و بیشتر از آن را دارد و این حقی است که خداوند اختیارا بر خودش،برای بندگان واجب ساخته و این حق خارج از ملازمه حق و تکلیف است."