چکیده:
تشکیل جنین در آزمایشگاه و انتقال آن به رحم یکی از مسائل مهمی است که در
کشورهای مختلف از لحاظ پزشکی، اخلاقی، مذهبی، اجتماعی، روان شناختی و حقوقی مورد
بحث واقع شده و قوانینی راجع به آنها به تصویب رسیده است.در فرانسه دو قانون به سال
1994 وضع شده که قواعد مهمی راجع به«تولید مثل با کمک پزشکی»آورده است.در ایران نیز
قانون نحوه اهداء جنین به زوجین نابارور در 29/4/82 به تصویب مجلس شورای اسلامی
رسیده که تحولی در حقوق ایران ایجاد کرده، هر چند که در مقایسه با قوانین فرانسه و
دیگر کشورهای پیشرفته بسیار ناقص است.در این مقاله نخست حقوق فرانسه در زمینه تولید
مثل با کمک پزشکی که نمونه بارز آن تشکیل جنین در آزمایشگاه و انتقال آن به رحم
میباشد.بررسی شده و سپس حقوق اسلام و ایران با استناد به فتاوای فقهای معاصر و
قوانین ایران، به ویژه قانون جدید، مورد مطالعه قرار گرفته و با حقوق فرانسه مقایسه
و نقاط قوت و ضعف قانون ایران نمایانده شده است.
خلاصه ماشینی:
"در حالی که قوانین فرانسه مشتمل بر مقررات تفصیلی راجع به شرایط و محدودیتهای تولید مثل با کمک پزشکی از لحاظ افراد درخواست کننده، تشریفات، سلسله مراتب و روشهای قابل استفاده است و تدابیری برای سلامت خانواده، مادر و طفل ناشی از تولید مثل مصنوعی اندیشیده و آثار وضعی تولید مثل با کمک پزشکی(عدم الحاق طفل به صاحب نطفه، الحاق طفل به زن و مرد متقاضی و عدم مسؤولیت اهدا کننده نطفه)را نیز روشن کرده، قانون ایران فقط مشتمل بر پنج ماده است 90 که به اختصار از شرایط اهدا و انتقال جنین و تشریفات و آثار آن سخن میگوید.
-در قانون ایران فقط مقرراتی برای اهداء جنین به زوجین نابارور آمده است، در حالی که فروض دیگری برای تولید مثل با کمک پزشکی وجود دارد که قانون نسبت به آنها ساکت است، مانند اهداء اسپرم یا تخمک، تشکیل جنین در آزمایشگاه با تخمک و اسپرم زن و شوهری که نمیتوانند به طور طبیعی بچهدار شوند و انتقال آن به رحم همان زن، دریافت جنین آزمایشگاهی به وسیله زن مجرد یا بیوه جهت پرورش در رحم خود، انعقاد جنین با نطفه شوهر بعد از مرگ او و انتقال جنین به رحم زوجه که در قوانین فرانسه مقرراتی راجع به آنها آمده است."