چکیده:
هوش،هرچند سازهای است نظری،اما به یکی از شاخصهایی گفته میشود که در فرآیند آموختن جایگاه ویژهای دارند.نظریههای هوش عاطفی هوش را مجموعهای از مهارتها و تواناییهای اجتماعی/عاطفی،آموختنی میدانند. آموزشگاهها بهترین مکان برای آموختن این مهارتها هستند،ولی برای چنین کاری نیاز به برنامههایی است که مانند الگو عمل بکنند،در این پژوهش تلاش شده است تا چنین الگویی در قالب یک برنامهء آموزشی پدید آورده شود.به همین منظور بر آموزش همه سویه و پرداختن به مهارتهای عاطفی/اجتماعی تأکید شده و با توصیف وضعیت کنونی هوش عاطفی در میان آموزندگان (دانشآموزان)دبیرستانی،راهکاری برای بهبود کیفیت آموختن و زندگی آنان ارائه گردیده است.برنامهء تدوین شده با همکاری 30 دانشآموز دبیرستانی در دو گروه آزمایشی و گواه آزمایش شد.آزمایش در برگیرندهء دو نشست سنجشی و 16 نشست آموزشی بود که در سنجش از گویه نامهء هوش عاطفی بار-آن بهره گرفته شد.براساس یافتههای این پژوهش هر اندازه هوش عاطفی بیشتر باشد،دستاورد آموزشی هم بیشتر است،اما هر کس که دورهء آموزشی را بگذراند از هوش عاطفی بیشتر برخوردار خواهد شد.
خلاصه ماشینی:
مهارتآموزی در زمینه عاطفی/اجتماعی در راستای بهبود کارکردهای شناختی:طراحی و آزمایش یک دورۀ آموزشی برای افزایش هوش عاطفی معصومه برندک* دکتر منصور علی حمیدی** چکیده هوش،هرچند سازهای است نظری،اما به یکی از شاخصهایی گفته میشود که در فرآیند آموختن جایگاه ویژهای دارند.
به همین منظور بر آموزش همه سویه و پرداختن به مهارتهای عاطفی/اجتماعی تأکید شده و با توصیف وضعیت کنونی هوش عاطفی در میان آموزندگان (دانشآموزان)دبیرستانی،راهکاری برای بهبود کیفیت آموختن و زندگی آنان ارائه گردیده است.
ازاین رو،نیاز به افزودن برنامههایی برای آموختن مهارتهای عاطفی/اجتماعی در دورههای گوناگون آموزش همگانی بسی آشکار است،اما آیا میتوان برنامهای نوشت که به کارگیری آن به افزایش هوش عاطفی(بهبود مهارتهای عاطفی/اجتماعی)و بهبود کیفیت آموختن و زندگی دانشآموزان بینجامد؟این پژوهش بر پایۀ نظریههای ترکیبی هوش عاطفی در پی طراحی و آزمایش چنین برنامهای انجام شده است تا در راستای هدف غایی خود که زمینهسازی برای بهبود دستاوردهای آموزشی است گامی برداشته باشد.
این مسئله را میتوان دلیلی برای پایین بودن میزان همبستگی به دست آمده میان هوش عاطفی و موفقیت آموزشی در پژوهش منصوری(1380)دانست.
همبستگی میان میانگین نمرههای درسی و هوش عاطفی آزمودنیها در پیش آزمون (به تصویر صفحه مراجعه شود) دربارۀ فرضیۀ دوم پژوهش،همچنان که جدولهای زیر نشان میدهند،دورۀ آموزشی سودمند بوده و هوش عاطفی گروه آموزنده نسبت به گروه گواه بهبودی چشمگیر یافته است.
مقایسۀ میانگین نمرههای پیشآزمون و پسآزمون گروه گواه (به تصویر صفحه مراجعه شود) در راستای بررسی پایاییی سودبخشی برنامۀ آموزشی در درازمدت،پس از سه ماه در آغاز سال تحصیلی 84-83 یک بار دیگر هوش عاطفی گروه آموزنده سنجش شد که یافتهها گویای پایایی اثر برنامه است،زیرا هیچ تغییر معنادار در نمرههای هوش عاطفی آنان رخ نداده است.