چکیده:
در طول چهارده سال گذشته ایران تلاشهای خستگیناپذیر و مداومی را برای به دست
آوردن بخشی از بازار آب کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس به عمل آورده است.این
امر سؤالهای متعددی را در مورد انگیزهها، اهداف، وعلل شکست و موفقیتهای این
تلاشها برمیانگیزد.این نوشتار کوششی است برای پاسخ دادن به این سؤالها.در رابطه با انگیزهها و
اهداف سعی شده است نشان داده شود که آنها عمدتا با انگیزههای سیاسی صورت گرفته است
و نه اقتصادی.در ارتباط با علل شکست مذاکرات با قطر و موفقیت آن با کویت نشان داده
شده است که دلیل اصلی عدم توافق با قطر مشارکت ندادن عناصر ذینفوذ و علت موفقیت در
مذاکرات با کویت شرکت دادن این عناصر بوده است.در مورد به درازا کشیده شدن مذاکرات
با کویت نیز نشان داده شده است که علت این امر نگرانیهای دولت از وضعیت داخلی کشور
بوده است.
خلاصه ماشینی:
"تلاشهای خستگیناپذیر و مداوم ایران در طول چهارده سال گذشته برای به دست آوردن بخشی از بازار آب کشورهای عضو شورا سؤالهای متعددی را برمیانگیزد:آیا این تلاشها چنانکه در وهل اول به نظر میرسد عمدتا با انگیزههای اقتصادی صورت میگیرند یا با انگیزههای سیاسی؟در چارچوب الگوی کلی سیاست خارجی ایران در قبال کشورهای عضو شورا صادرات آب چه هدفی را تعقیب میکند؟چرا نزدیک به یک دهه مذاکرات ایران و قطر بر سر تأمین آب به شکست انجامید در صورتی که مذاکرات با کویت در طول مدت نسبتا کوتاهی به نتیجه رسید؟و چرا ایران به تقاضاهای مکرر کویت برای اتمام مذاکرات و امضاء قرارداد به آهستگی پاسخ داد؟ تا آنجا که به انگیزهها برمیگردد این مقاله سعی میکند تا نشان دهد با توجه به اینکه یکی از ارکان سیاسی خارجی ایران پس از انقلاب اسلامی محو نفوذ آمریکا در خلیج فارس و شکست سیاست منزوی سازی و مهار ایران از سوی واشنگتن بوده است.
برای مثال، با توجه به اینکه کویت از مخالفت آمریکا با واردات آب از ایران مطلع بود، چرا در این زمینه با ایران وارد مذاکره شده؟چرا علیرغم اطلاع از اینکه این پروژه از لحاظ سیاسی امکانپذیر نیست هزینههای قابل توجهی را برای انجام مطالعات امکان سنجی اختصاص دادند؟چرا دولت کویت مکررا از دولت ایران خواسته است که با توجه به نتایج مثبت مطالعه امکانسنجی هر چه سریعتر موافقتنامهای را در این زمینه با کویت امضاء کند؟مهمتر از همه آنکه چرا پس از امضای قرارداد هیچ ابزار مخالفتی از طرف آمریکا صورت نگرفت؟یا چرا دولت ایران که مطلع از نفوذ آمریکا در کویت و مخالفت این کشور با صادرات آب ایران به کشورهای عضو شورا بود با این امیر نشین وارد مذاکره گردید؟به همین شکل این دیدگاه پاسخی برای این سؤال که چرا ایران دو سال است مشغول مذاکراه با عربستان برای صادرات آب است ندارد؟ (2) از منظره گروه دیگر شکست مذاکرات ایران و کویت ارتباطی با فشار آمریکا بر کشورهای عضو شورا نداشت بلکه ناشی از آن بود که منافع آمریکا و انگلستان که کشورهای صاحبنفوذ در قطر هستند و نیز سیاستمداران ذینفوذ قطری در نظر گرفته نشده بود."