چکیده:
در پژوهش حاضر تحت عنوان«مسئولیتپذیری اجتماعی در برنامه درسی کنونی دوره
ابتدایی ایران»میزان توجه به انواع مسئولیتهای اجتماعی و ابعاد سهگانه آن در سه
عنصر هدف، محتوا و روش تدریس برنامه درسی کنونی دوره ابتدایی ایران در سال تحصیلی
77-78 مورد بررسی قرار گرفته است.کلیترین یافتههای پژوهش عبارتند از:1.7/17 درصد اهداف مصوبه دروس دوره ابتدایی به رشد مسئولیتپذیری اجتماعی اختصاص
داشته، هر چند این توجه عمدتا به مسئولیتهای دینی-اجتماعی، مدنی و بعد شناختی
مسئولیتهای اجتماعی بوده است.2.در محتوای دروس پایهای چهارم و پنجم ابتدایی بیشترین توجه به مسئولیتهای مدنی
بوده است.در عین حال به دو بعد شناختی و عاطفی مسئولیتهای اجتماعی به طور ناقص توجه
شده و به بعد عملکردی آن هیچ گونه توجهی نشده است.3.در حالی که در کتابهای راهنمای معلم ریاضی پایههای چهارم و پنجم ابتدایی هیچ
گونه توجهی به مؤلفههای تدریس ابعاد سهگانه مسئولیتهای اجتماعی نشده، در کتابهای
راهنمای معلم علومتجربی پایههای مذکور به این مؤلفهها و بخصوص به مؤلفههای
تدریس بعد شناختی بیشتری توجه شده است.4.معلمان در حد متوسط به مؤلفههای تدریس ابعاد سهگانه مسئولیتهای اجتماعی توجه
داشتهاند.اما عمدتا توجه آنان به مؤلفههای تدریس بعد عاطفی بوده است.بعلاوه،
میزان توجه مدارس به مؤلفههای مکمل تدریس بعد عملکردی مسئولیتهای اجتماعی نیز
درحد متوسط بوده است.(در هر یک از دو گروه تحلیلهای انجام شده تفاوتهای
معنی داری مشاهده شده است.)
خلاصه ماشینی:
"3. در حالی که در کتابهای راهنمای معلم ریاضی پایههای چهارم و پنجم ابتدایی هیچ گونه توجهی به مؤلفههای تدریس ابعاد سهگانه مسئولیتهای اجتماعی نشده، در کتابهای راهنمای معلم علومتجربی پایههای مذکور به این مؤلفهها و بخصوص به مؤلفههای تدریس بعد شناختی بیشتری توجه شده است.
پس در مجموع باید اذعان داشت که بیشترین توجه به مؤلفههای تدریس ابعاد سهگانه آموزش مسئولیتهای اجتماعی در کتاب پایه پنجم بوده است، بعلاوه، در هر یک از دو کتاب راهنمای معلم مذکور نیز عمدتا برنامهریزان درسی به مؤلفههای تدریس بعد شناختی بیشترین توجه را داشته و پس از آن نیز مؤلفههای تدریس بعد عملکردی و عاطفی مورد توجه واقع شدهاند(جدول 3) چهارم)تحلیل روشهای تدریس معلمان و فعالیتهای عملی و مشارکتی مدارس جمعبندی نتایج تحلیلهای انجام شده در دو بخش ارائه شده که شامل میزان توجه معلمان به مؤلفههای تدریس ابعاد سهگانه و میزان رعایت مؤلفههای مکمل تدریس بعد عملکردی توسط مدارس است.
دادههای حاصل از دو ابزار مصاحبه با کادر اجرایی و پرسشنامه دانشآموزان درباره میزان توجه مدارس به مؤلفههای مکمل تدریس بعد عملکردی(فعالیتهای عملی و مشارکتی)با عنایت به متغیرهای رشته تحصیلی، سطح تحصیلات، سابقه کادر اجرایی، نوع مدرسه و ناحیه آن مورد تحلیل و جدول 6.
فرضیه سوم در مجموع بررسی فرضیه سوم و فرضیه فرعی آن باید اذعان داشت که در کل برنامه درسی دوره ابتدایی فقط برای دو درس(ریاضی و علوم تجربی)کتاب راهنمای معلم تهیه شده است که یکی از آنها نیز فاقد هر گونه توجه به مؤلفههای تدریس ابعاد سهگانه مسئولیتهای اجتماعی است."