چکیده:
در چند ساله اخیر در معرفی مفاهیم اولیه و اهمیت بهرهوری تلاشهای قابل توجهی به عمل آمده و در واقع،اولین هدف سازمان ملی بهرهوری ایران که رواج این مفاهیم بود تا حدود زیادی تحقق یافته است.لذا در این مقاله از تعریف و مفهوم بهرهوری سخنی به میان نخواهد آمد.در این مقاله به دلیل اینکه تنها تولیدکننده آلومینیوم در ایران،شرکت آلومینیوم ایران(ایرالکو)2است،به اندازهگیری بهرهوری در سطح شرکت به دو روشی که در اقتصاد مطرح است-یعنی روشهای شاخص و تابع تولید- خواهیم پرداخت.به منظور وارد شدن به بحث عملی،صنعت آلومینیوم و چگونگی شکلگیری آن در ایران را به صورت مختصر معرفی خواهیم کرد.سپس اندازهگیری بهرهوری براساس مقادیر فیزیکی و ارزش تولیدات به قیمت ثابت در دو کارگاه احیا و ریخت این کارخانه صورت خواهد گرفت. مقایسه بین صنعت آلومینیوم با صنایع فلزات اساسی استان مرکزی و کل کشور(کد 37)و همچنین کل صنایع کشور(کد 3)انجام شده است. در بررسی بهرهوری نهایی عوامل تولید به روش تابع تولید،نتایج قابل اتکایی برای مدیران و تصمیمگیران کارخانه ارائه شده است.
خلاصه ماشینی:
"(به تصویر صفحه مراجعه شود) نمودار 3:مدل بهرهوری کل TPM برای یک بنگاه و تکتک محصو لاتش در دوره t روش تابع تولید بهرهوری نهایی یکی از انواع بهرهوری است که بیشتر از دیدگاه متخصصان اقتصاد مورد توجه قرار میگیرد و عبارت است از مقداری که واحد عامل ورودی(داده)به ستاده کل اضافه میکند و در واقع به صورت ناپیوسته و در مورد نیروی کار به صورت(به تصویر صفحه مراجعه شود) تعریف میشود.
نمودار 5:شاخص بهرهوری نیروی کار براساس مقادیر فیزیکی در کارگاه احیا و ریخت(001-3631) (به تصویر صفحه مراجعه شود) همچنین میتوان بهرهوری نیروی انسانی هر کارگاه را براساس ارزش تولیدات آن محاسبه کرد؛ولی از آنجا که ارقام ارزشی تحت تأثیر سطح عمومی قیمتها قرار دارند و اختلاف قابل ملاحظهای در ارقام سالهای 7631 تا 2731 با سالهای قبل از آن به چشم میخورد،لازم است با استفاده از شاخص عمده فروشی کالاها و خدمات ارقام ارزش تولیدات تعدیل شود(با توجه به آمار بانک مرکزی سال پایه سال 1631 در نظر گرفته شده است.
مقایسه دیگری نیز بین بهرهوری نیروی انسانی در کارخانه آلومینیوم ایران(ایرالکو)،صنایع فلزات اساسی استان مرکزی،صنایع فلزات اساسی کل کشور(کد 73)و کل صنایع کشور(کد 3)با توجه به ارقام ارزش تولیدات به قیمت ثابت انجام گردیده که نتایج این مقایسه در جدول 4 آورده شده است.
نمودار 8:شاخص بهرهوری نیروی کار در صنعت فلزات اساسی استان مرکزی کل کشور کل صنایع ایران و آلومینیوم ایران به قیمت ثابت سال 1631(001-3631) (به تصویر صفحه مراجعه شود) محاسبه بهرهوری به روش تابع تولید در کارخانه ایرالکو روش دیگر محاسبه بهرهوری با استفاده از تابع تولید صورت میپذیرد."