خلاصه ماشینی:
"اگرچه در حال حاضر مسکو هنوز در مرزهای شمالی ایران یک قدرت بزرگ محسوب میشود ولی ایران نیز پس از شوروی قدرتمندترین کشور در منطقه است و جمهوریهای تازه استقلال میکوشند تا به عنوان یک اصل استراتژیک نزدیکی با ایران را وسیلهای برای حفظ و موازنهء موقعیت خود در برابر روسیه در نظر گیرند.
در همین ارتباط اصل سیاست مهار دوجانبه آمریکا بر علیه ایران و عراق اکنون بحثی قدیمی شده،لیکن بدون تردید،آمریکا از گسترش نفوذ سیاسی و اقتصادی ایران به سوی مرزهای شمالی سخت ناخشنود است و تمامی مساعی خود را به منظور مسدود ساختن این مسیر به کار میگیرد،اما از طرف دیگر موقعیت ایران در منطقه آنچنان ممتاز و رقابتناپذیر است که حتی واشنگتن نیز در مواردی نظیر عبور خط لوله گاز و نفت که مهم و استراتژیک نیز محسوب میشوند چشمان خود را بر روی هم میگارد.
در این میان ترکیه استمرار و تقویت نفوذ خود را تحت ادامهء حمایت غروب،عربستان و پاکستان ادامه داد و جمهوری اسلامی ایران نیز برای تداوم حضور خود در منطقه سیاست نزدیکی بیشتر با مسکو را طراحی کرد،ولی به نظر نمیرسد که روابط مابین دو کشور تاکنون جنبه استراتژیک پیدا کرده باشد.
از یک سو سیاست منزوی ساختن جمهوری اسلامی توسط همسایگان جنوبی که با هدایت آمریکا انجام میگیرد کماهمیت میشود و از سوی دیگر در هرحال این نزدیکی با همسایگان شمالی،ایران را بهعنوان یک قدرت منطقهای غیرقابل انکار تثبیت خواهد ساخت و این زمینهای است که کلیهء کشورهای عربی منطقه خلیجفارس فاقد آن میباشند."