چکیده:
برهیچ مسلمانی پوشیده نیست که پس از قرآن کریم دومین مرجع مهم و معتبر در فهم و شناخت احکام و عقاید اسلامی، سنت و احادیث معصومین (ع) است. در آیات مختلف قرآن اعتبار و جاودانگی این میراث بزرگ بیان و رجوع به آن برای هر مسلمانی ضروری تلقی شده است. سنت و اخبار معصومین (ع) مبین و مکمل احکام و مقررات قرآن است. انسان به تنهایی قادر به استخراج تمام احکام از قرآن نیست، از این رو در این امر خطیر به بیان پیامبر(ص) و معصومین (ع) که مبین قرآنند، نیاز دارد.
خلاصه ماشینی:
« سنن » در این عبارت به معنای مستحبّات و آداب است، از اینرو معنای جمله چنین خواهد شد که ادّلهای همچون خبر واحد که مفاد آن برخورداری از ثواب در مقابل انجام عملی و یا به تعبیر دیگر دال بر استحباب آن عمل است میتوان مورد مسامحه قرار داد و بدانها عمل کرد هر چند دارای شرایط حجیّت خبر واحد نباشند.
45 با توجّه به این نکته و همچنین نقلهای بحار الأنوار46 و وسائل الشیعه47 که در هر دو کتاب «أحمد خالد برقی» حدیث را به واسطة پدر از « أحمد بن النضر» نقل نموده است، میتوان نتیجه گرفت که در نسخهی محاسن تصحیح مهدی رجایی تصحیفی روی داده است و سند نسخهی دیگر ، تصحیح محدث ارموی ( أحمد بن أبی عبدالله البرقی ، عن أبیه، عن أحمد بن النضر ، عن محمد بن مروان ، عن أبیعبدالله علیهالسلام ) به واقعیت نزدیکتر و صحیحتر است.
برخی نیز برای حجیّت بخشیدن به حدیث حسن که « إبراهیم بن هاشم » آن را نقل کردهاست، دیگر روایات ضعیف را به عنوان موید برای آن ذکر کردهاند،99 در پاسخ به ایشان باید گفت که حدیث ضعیف بالذّات حجت نیست، پس چگونه حدیثی را که خود بالذات __________________________________ 97 - رک : کلینی، پیشین ، ج 3، ص 139 شرحی که آقای مصطفوی در توضیح اخبار من بلغ نگاشتهاند.
از آن جمله حدیثی است از امام علی علیهالسلام که فرمودند : « إذا حَدَّثْتُمْ بحدیثٍ فأسْنِدوه إلی الذی حدَّثَکم فإنْ کان حقّاً فلکم وإن کان کذباً فعلیه »126 و با همین مضمون از __________________________________ 124 - شاید اشکال شود که در دیگر موارد نیز این احتمال خطا و خلاف واقع بودن کلام که شخص آن را حدیث دانسته، وجود دارد.