چکیده:
یکی از مهم ترین موضوعاتی که در اخلاق پزشکی مطرح و قابل پرداختن است و مساله روز سلامت کشور را شامل می شود، موضوع تخصیص بودجه های کلان سلامت و پیشگیری از بیماری و اصلاح تعیین کننده های اجتماعی سلامت است. عدالت در رابطه با سلامت، در مفهوم امروزین خود، نه فقط تخصیص منابع درمانی به بیماران، بلکه تامین شرایطی برای زندگی تمام مردم است که آنها را تا حد ممکن بر مدار سلامت و دور از بیماری نگاه دارد. در این مقاله ضمن توضیح دو پارادایم پزشکی و اجتماعی عدالت در اخلاق زیستی، پرداختن به موضوع عدالت در سلامت از منظری که در پارادایم اجتماعی به آن نگریسته می شود، بعنوان حلقه مفقوده ادبیات اخلاق پزشکی در سطح جهان و بویژه در زبان فارسی مطرح شده و به شرح این نکته پرداخته شده است که اگر قرار است اخلاق پزشکی در جهت تامین و ارتقای سلامت جامعه گام بردارد، باید در کنار موضوعات دیگر، نگاهی جدی به موضوع سلامت عمومی داشته باشد و این عرصه ای است که در آن هیچ اصلی مانند اصل عدالت راهگشا و جهت بخش نیست.
خلاصه ماشینی:
"اینگونه مقالاتاگرچه در جای خود بسیار ارزشمند و راه گشایند،اما در بسیاری ازموارد از سوی افراد غیر کارشناس،و از آن مهمتر،بدون ذکرروششناسی مستند و قابل اعتماد نگاشته میشوند که در اینصورت نتایج آنها قابل اتکا نخواهد بود و تنها در حد تولید فرضیهقابل توجه خواهد بود، 2-اتانازی و اخلاق پزشکی در ارتباط با پایان حیات که اگرچه موضوعبسیار مهمی است و یکی از نیازهای مهم امروز را چه در عرضهعملی و چه در عرضه نظری پاسخ میدهد،اما برخی از افرادصاحبنظر معتقدند که حجم پرداختن به این موضوع در مقایسه باسایر موضوعات در ادبیات اخلاق پزشکی کشور،قدری نامتناسباست، 3-مسائل اخلاقی پژوهش بر سلولهای بنیادین و همانندسازی کههمان ملاحظات آورده شده در بند فوق در اینجا هم تا حدی صادقاست، 4-روابط پزشک و بیمار و موضوعاتی نظیر حقیقت گویی و رازداری کهالبته موضوعاتی بسیار مهمند و اجزای مهمی از اخلاق پزشکیبالینی را شکل میدهند.
بنابراین،یکی ازمهمترین موضوعاتی که در اخلاق پزشکی مطرح و قابل پرداختن است،و مانند تمامی موضوعات پیش گفته شایان توجه است و نیاز و مسئلهروز سلامت کشور را شامل میشود،موضوع عدالت است،اما نه عدالتدر تخصیص منابع نادر به فرد بیماران نیازمند،بلکه عدالت درتخصیص بودجههای کلان سلامت و پیشگیری از بیماری و اصلاحتعیینکنندههای اجتماعی سلامت.
امامعنای امروزیتر عدالت که مبتنی است بر برابر شناختن انسانهایجامعه در برخی از حقوق خاص،و عدالت را در گرو احقاق آن حقوقبرای تمامی افراد جامعه میداند،بیشتر با این نگاه سازگار میافتد کهعدالت در رابطه با سلامت نیز نه فقط تخصیص منابع درمانی بهبیماران،بلکه تامین شرایطی برای زندگی تمامی مردم است که آنها راتا حد ممکن بر مدار سلامت و دور از بیماری نگاه دارد(4)."