چکیده:
زنان در دیدگاه اسلام از کلیه حقوق انسانی اعم از سیاسی، اجتماعی و اقتصادی به اندازه مردان بهره مند می باشند. زنان صدر اسلام با حفظ پوشش و حجاب، در جامعه حضوری فعال و مثبت داشته اند. این مقاله، با بررسی نگرش های موجود درباره پوشش زنان در صدر اسلام و علل پرده نشینی آنان در طول تاریخ، حضور زن در جامعه اسلامی را در سه حوزه علمی، اجتماعی و اقتصادی مورد بحث قرار داده و علت و تفاوت حضور اجتماعی زن در عصر نبوی و علوی با حاکمان بعدی را بیان می دارد; زیرا آنچه که در میراث و تمدن اسلامی رخ داده حاصل عملکرد حاکمان بوده و با اصل اسلام و مبنای عمل به سیره نبوی و علوی تفاوت و فاصله زیادی دارد. با استناد به سیره، می توان گفت: حضور زن در جامعه اسلامی مورد تأیید و تأکید بوده است و هیچ گونه منعی برای آن وجود نداشته است.
خلاصه ماشینی:
در این مقاله، با بررسی سیر تاریخی حجاب در ادیان و ملل دیگر، بحث خود را با این موضوع شروع می کنیم که آیا پوشش از مختصات اسلام است و پس از ظهور اسلام، از مسلمانان به غیرمسلمانان سرایت کرده است و یا اینکه از مختصات اسلام و مسلمانان نیست و در میان ملل دیگر پیش از اسلام نیز وجود داشته است؟ پس از بیان دیدگاه های اسلام در مورد پوشش، نحوه حضور زن در جامعه صدر اسلام و نیز علل تاریخی پرده نشینی زنان را بررسی خواهیم کرد.
» (نهرو، 1338، ج 1، ص 328) این سخن درست به نظر نمی آید; چون خود اسلام به حجاب توجه داشته است، ولی بعدها بر اثر معاشرت اعراب مسلمان با تازه مسلمانان غیرعرب، حجاب از آنچه در زمان رسول اکرم(صلی الله علیه وآله) وجود داشت شدیدتر شد.
(غروی نائینی، ]بی تا[، 40) آیات و گزارش بیعت های رسول خدا(صلی الله علیه وآله) با زنان، نشان می دهد که بر خلاف گفته مغرضان، اسلام زنان را در مسائل اجتماعی و سیاسی سهیم می دانسته و حضور آنها را می پذیرفته است.
(بخاری، بی تا، ج 7، ص 49) آنچنان که از تواریخ و نقل های حدیثی برمی آید، در میان صحابه رسول خدا(صلی الله علیه وآله) عمر بن الخطاب در مورد زنان بسیار سخت گیر بود و به خانه نشینی آنها توصیه می کرد.
بنابراین، در عصر نبوی و علوی جامعه شاهد حضور طبیعی زن مسلمان بود، ولی پس از حاکمیت امویان و عباسیان، به تدریج سیره پیامبر(صلی الله علیه وآله) در حوزه اداره جامعه اسلامی کم رنگ شد و زن هم به نوعی از صحنه فعالیت های اجتماعی حذف گردید و به درون خانه ها رانده شد.