چکیده:
کتاب طبقات کبری از منابع مهم تاریخ اسلام و شرح حال صحابه و تابعین است؛ هم چنین از مهم ترین و قدیمی ترین منابع درباره امام حسین (ع) و قیام عاشورا به شمار می آید. محمدبن سعد، نویسنده کتاب، گزارشی گزینشی و جهت دار از زندگی امام و وقایع قیام عاشورا ارایه می کند. لحن گزارش وی طوری است که هیچ اتهام و تقصیری را متوجه بنی امیه و یزید نمی کند و بر مقدر بودن قتل امام حسین(ع) تأکید دارد . ضمن این که لحن گزارش به نوعی، شتاب زدگی امام و نپذیرفتن نصیحت خیرخواهان را القا می کند. از این روی، گزارش او را می توان جانب داری از بنی امیه تلقی کرد. شاید به همین جهت، دسته ای از تاریخ نگاران و نویسندگان کتاب های رجالی اهل سنت به آن توجه داشته اند. به نظر می آید که گزارش ابن سعد، از قیام امام حسین (ع)، در نزد اهل سنت ذهنیت منفی ایجاد کرده است. محمدبن سعد، طبقات کبری، مقتل، قیام امام حسین (ع)، تحریف تاریخ.
خلاصه ماشینی:
"کل مطالبی که ابن سعد به طور فشرده از وقایع عاشورا نقل می کند عبارتند از: دعای امام در صبح عاشورا و سخنانش خطاب به کوفیان که کشتن من بر شما روا نیست، پیوستن حر به امام، نفرین مردم عراق که او را فریفتند، شروع جنگ توسط سالم غلام عبیدالله بن زیاد، کشته شدن پسر سه ساله آن حضرت توسط عقبه بن بشر اسدی و کشته شدن ابابکربن حسین توسط عبدالله بن عقبه غنوی، طواف یاران امام گرد او برای دفاع از آن حضرت و کشته شدن همه آنها، امان مردی شامی به حضرت علی اکبر(ع)، شهادت حضرت علی اکبر و قاسم بن حسن، غلبه عطش بر امام حسین(ع)، آب دادن مردی به امام و اصابت تیر حصین بن نمیر به دهان امام در همین وقت، رفتن امام به سوی نهر و جلوگیری سپاه و اصابت تیری از مردی ابانی بر گلوی امام، نفرین امام آنان را که با فرزند دختر پیامبرشان چنین کردند، سخن امام با سپاه کوفه که اگر دین ندارید آزاده باشد ، باقی ماندن امام در همان حالت مدتی از روز، تحریک شمر به کشتن امام، حمله زرعه بن شریک تمیمی و شکستن بازوی چپ امام و ضربت امام بر گردن او، حمله سنان بن انس نخعی با نیزه به ترقوه و سینه امام و افتادن امام بر زمین و بریدن سر او توسط سنان و خولی، شعر خولی در این باره و این که ابن زیاد چیزی به او نداد، 33 زخم در بدن و صد و چند پاره شدن لباس امام، شمار کشته های طرفین: 72 نفر از یاران امام حسین(ع) و 88 نفر از سپاه عمربن سعد و معرفی شهدای بنی هاشم و قاتلان آنها."