چکیده:
سلیمان بن صرد خزاعی از بزرگان و رهبران شیعه عراق و از اصحاب و یاران نزدیک امامان نخستین شیعه است که در بیشتر حوادث سیاسی، به ویژه جنگهای دوران امام علی و امام حسن( در کنار امامان حضور داشته و سابقه درخشانی از خود به جای گذاشته است. وی با اینکه طلایهدار نهضت دعوت از امام حسین( برای آمدن به عراق است، اما خود در حادثه عاشورا غایب بوده است. درباره علت غیبت او در حادثه عاشورا همواره دیدگاهها و احتمالهایی مطرح بوده است که در این نوشتار به نقد و بررسی آنها پرداخته میشود. نگاه واقعبینانه به عملکرد او میتواند زمینه را برای برداشتهای عبرتآموز از تاریخ، به ویژه در ارتباط با نقش خواص در رقم زدن سرنوشت تاریخ فراهم سازد. در نهایت، در مورد علت حضور سلیمان بن صرد در کربلا، هر چند اقوال مختلفی در توجیه غیبت او مطرح شده، اما میتوان نتیجه گرفت که او در یاری امام حسین( کوتاهی کرده است
خلاصه ماشینی:
"اشتباه سران توابین در یاری نکردن امام احتمال جدی دیگری که درباره علت عدم حضور سران توابین، از جمله سلیمان در کربلا وجود دارد، کوتاهی و تقصیر آنان در یاری کردن امام حسین( است: در حقیقت، آنان مرعوب شده و به عمد، دست از یاری و نصرت امام کشیدند در حالی که میتوانستند امام را یاری دهند از این رو دچار اشتباه و گناه بزرگ تاریخی شدند.
گرچه یزید، حسین بن علی( را با شمشیر کوفیان به شهادت رساند، اما روشن است که کوفه محل حضور اشراف سر سپرده به حاکمیت اموی بود و شهری با جمعیت غیر متجانس، و با گرایشهای مختلف، و این تنها شیعیان نبودند که از امام برای آمدن به کربلا دعوت کردند، بلکه بسیاری از اشراف و بزرگان کوفه نیز به امام نامه نوشتند و روز عاشورا هم به روی امام شمشیر کشیدند.
دیدگاه مختار بن ابیعبیده درباره سلیمان که در جریان قیام توابین معنا و مفهوم یافت، بیانگر این حقیقت تلخ درباره سلیمان و همردیفان اوست که خواص کوفه بهرغم ایمان و اعتقادشان به امامت و سابقه درخشان برخی ایشان در دفاع از ولایت؛ از بصیرت سیاسی، شجاعت، زمان شناسی، اقتدار و ثبات در تصمیم و عمل بیبهره بودند و همین امر باعث شد تا درباره حضور به موقع خود در کربلا دچار تردید و اشتباه شوند، همچنانکه موجب شد برای جبران آن اشتباه نیز ناموفق باشند."