نویسنده: پورتراب، مصطفی کمال؛
پاییز 1377 - شماره 37 (8 صفحه - از 161 تا 168)

"در"گام فیثاغورث"که مورد استفاده سازهای زهی، (stringed instruments) است،تمام فاصلههای گام از نسبتهای 1/2 و 2/3 حاصل شده،به این معنی که نسبت تواتر فاصله"اکتاو"و با 1/2 به نسبت تواتر فاصلهء"پنجم درست"یا 2/3 تقسیم شده،حاصل آن فاصله"چهارم درست"به نسبت 3/4 بدست آمده است: (به تصویر صفحه مراجعه شود) سپس نسبت 2/3 به 3/4 تقسیم شده و نسبت 8/9 یا فاصلهء دوم بزرگ که پردهء فیثاغورث نام دارد به دست میآید: (به تصویر صفحه مراجعه شود) با تضریب نسبت فاصلهء 8/9 در 8/9،نسبت فاصله "سوم بزرگ"گام فیثاغورث با نسبت 64/81 بدست میآید: (به تصویر صفحه مراجعه شود) نسبت 3/4 یا چهارم درست به نسبت 64/81 یا فاصله "سوم بزرگ"تقسیم میشود،در نتیجه نسبت فاصلهء "دوم کوچک"یا نیم پردهء فیثاغورث معادل 243/256 به دست میآید. مثلا لگاریتم نسبت 1/2 یعنی 30103/0 را که عددی بسیار کوچک است با ضرب کردن در هزار به 03/301 تبدیل کرده و از ارقام اعشاری آن صرف نظر میکنند و به این ترتیب به جای استفاده از نسبتهای 8/9 و 243/256 از مقدار 51 و 23 واحد استفاده میکنند: (به تصویر صفحه مراجعه شود) به ایران ترتیب فاصلهء تمام درجات گام فیثاغورث نسبت به درجهء اول به این صورت درمیآید: (به تصویر صفحه مراجعه شود) این واحدها را که منسوب به"فلیکس ساوار"است ساوار (Savart) مینامند و با حرف"سیگما"نمایش میدهند."
- دریافت فایل ارجاع :
(پژوهیار,
,
,
)