چکیده:
شاید مهمترین مشکل در عرصه علوم انسانی در کشور ما،ناسازگاری این علوم با فضای فرهنگی و نیازهای عینی جامعه دینی است:هم اسلام برای زندگی دنیوی انسانها برنامه دارد و هم این علوم ادعای چنین برنامهای را دارند.اگر در عرصه علوم انسانی،مقصوداز«علم دینی»را دیدگاهی بدانیم که خواهان گسترش اندیشههایی است که حاصل تعامل معرفتی بین آموزههای علوم جدید و آموزههای اسلامی باشد،آنگاه میتوان مهمترین نیاز در عرصه علوم انسانی را«تولید علم دینی»معرفی کرد.در این مقاله کوشیدهشده با پیشفرض قرار دادن ضرورت نوعی تعامل بین دستاوردهای علوم جدید و آموزههای متون دینی و بدون ورود در اختلافنظرهای موجود در«معنای علم دینی»،راهبردهای مشترکی برای سیاستگذاران جامعه علمی کشور توصیه شود که در درازمدت،با فراهم آوردن زمینههای لازم برای تحقق علم دینی، وضعیت علوم انسانی در جامعه اسلامی ما را از«تهدید»به«فرصت»تبدیل سازد.این سیاستها ناظر به بازنگری در برنامه آموزشی علوم جدید و معارف اسلامی و برقراری تعامل بین آنها،همراه با اعمال دغدغههای تربیتی لازم در فرایند تحصیل علم و اصلاح ساختارهای کلان علم در کشور،از دانشگاه گرفته تا حوزههای علمیه و آموزش و پرورش و برخی نهادهای فرهنگی است.
خلاصه ماشینی:
"علوم با فضای فرهنگی و نیازهای عینی جامعه دینی است:هم اسلام برای
جلب توجه میکند ربط و نسبت این علوم با آموزهها و ارزشهای اسلام است.
این دو عرصه،اقتضائات متفاوتی دارند،به نحوی که بحث علم دینی از جهاتی در حوزه علوم انسانی بااهمیتتر
راهبردهای تولید علم دینی خصوصا در عرصه علوم انسانی را میتوان در چند دسته
اما چرا این تقدم دادن ضرورت دارد و چرا متون دینی باید یک چارچوبی را برای پژوهشهای
علوم مختلف مطرح شود تا صاحب هر علمی جایگاه علم خود را در نظام کلی دانش بداند؛و
و جامعهشناسی)لازم است مبانی نگاه دینی به نحوی در دل آموزش ایندسته از علوم وارد
(1)-گاه احساس میشود این مسئله به تدریج و ناخواسته،در کشور ما،خصوصا در عرصه علوم انسانی،در حال نهادینه
خواندن برای ورود به دانشگاه»را-حتی اگر در این زمینه استعداد به مراتب کمتری دارد-مهمتر قلمداد کند.
در حوزه علوم انسانی مورد نیاز کشور-مثلا علم اقتصاد-هیچ تحول جدی مشاهده نمیشود،همین است که عمده
که از رشتههای تحصیلی علوم انسانی و فلسفه ارائه شده توصیفی است که این رشتهها را مطلوب
اما همواره این اشکال مطرح میشود که:باید در دانشگاهها تحول لازم صورت گیرد و علم مورد
ورود در این عرصهها را دارد،چنان درگیر مشکلات روزمره فرهنگی گردیده که امروزه کمتر کسی تصور میکند که اصلا پیوند حوزه و دانشگاه و بسترسازی برای تولید علم دینی در حوزه
امروزه شاید مهمترین مشکل در عرصه علوم انسانی در کشور ما،ناسازگاری این علوم
تحقق علم دینی موردنظر فراهم آورد و مشکلات علوم انسانی در جامعه اسلامی ما را مرتفع"