خلاصه ماشینی:
"نمونۀ اول: برای آیۀ:{/«لا یستوی القاعدون من المؤمنین غیر اولی الضرر و المجاهدون فی سبیل الله باموالهم و انفسهم»/}6شأن نزولی بدین مضمون نقل کردهاند که:وقتی آیۀ مزبور نازل شد کلمۀ«غیر اولی الضرر»در آن نبود و عبد الله بن ام مکتوم(که نابینا بود)،نزد رسول خدا آمد و گفت:این آیۀ مجاهدان را بر قاعدان مطلقا فضیلت داده و افراد عاجز را استثناء نکرده است،آیا من که نابیناه هستم و از شرکت در جهاد عاجزم،نزد خدا رخصت و عذری ندارم و باید محرومیت از فیض و ثواب جهاد و بیبهره ماندن از درجۀ مجاهدان را تحمل کنم؟آن حضرت فرمود:دربارۀ تو و افرادی مثل تو،به من امری نشده و نمیدانم برای تو و اصحابت عذری هست یا نه؟عبد الله بن ام مکتوم به درگاه خدا استغاثه کرد و گفت:خدایا من نابینا هستم و از تو میخواهم که مشکل مرا حل کنی،آنگاه خدا کلمۀ«غیر اولی الضرر»را جداگانه نازل کرده که بعد از«من المؤمنین»قرار گیرد،تا افرادی مانند ابن ام مکتوم از کلیت آیه استثناء شوند و روشن گردد که مجاهدان فقط از قاعدانی که عذر شرعی ندارند برترند،نه از قاعدانی که مانند ابن ام مکتوم عذر شرعی دارند.
کسانی که این شأن نزول را برای کلمۀ«من الفجر»ذکر کردهاند،توجه نداشتهاند که لازمۀ گفتۀ آنان نسبت دادن جهل به خداوند است،زیرا طبق نقل آنان(نعوذ بالله)خدا اول نمیدانسته است که باید کلمۀ«من الفجر»در آیۀ مزبور باشد و بدین سبب آیۀ یاد شده را بدون کلمۀ«من الفجر»نازل کرد و بعدا که مدتی مردم سرگردان بودند و نمیدانستند در شبهای ماه رمضان تا چه وقت میتوانند غذا بخورند و برای دانستن آن به پاهای خود ریسمان سفید و سیاه میبستند و بیوقفه در حال غذا خوردن به آن دو ریسمان نگاه میکردند،تا وقتی که با روشن شدن هوا ریسمان سفید از سیاه شناخته میشد،دیگر غذا نمیخوردند."