چکیده:
میزان سرمایهگذاری در هر کشور، تابع مجموعهای از متغیرهاست که «امنیت سرمایهگذاری» در زمره مهمترین آنها به شمار میآید. مطالعه درباره میزان امنیت در یک اقتصاد و ترکیب عوامل ناامنکننده فضای سرمایهگذاری در آن، به دو شیوه امکانپذیر است. در شیوه نخست که متضمن رویکردی عینی به مقوله امنیت است، استحکام یا ضعف نهادهای امنیتساز در کشور مورد توجه قرار میگیرند. شیوه دوم متضمن رویکردی ذهنی به مقوله امنیت است، که میزان امنیت در یک کشور و عوامل امنیتزدا و میزان تاثیر هریک از آن عوامل بر نا امنی محیط کسب و کار، از متقاضیان واقعی امنیت، یعنی سرمایهگذاران ـ بالفعل یا بالقوه ـ استعلام میشود. منطق رویکرد حاضر این است که برای اقدام به سرمایهگذاری در یک کشور یا صنعت خاص، «احساس امنیت» از جانب افرادی که متقاضی سرمایهگذاری هستند، موضوعیت دارد. در حال حاضر، این شیوه بهطور مستمر و با قابلیت اطمینان بالا در سطح بینالمللی انجام میشود. در این مقاله عوامل ایجادکننده نا امنی در محیط سرمایهگذاری ایران، براساس تصویر ارایه شده توسط سازمانهای بینالمللی برآوردکننده ریسک (که عمدتا به شیوه دوم متکی هستند) بررسی میشود.
خلاصه ماشینی:
"در هریک از این سه طبقه،طیفی از مسائل جای میگیرند:عوامل سیاسی شامل نارضایتی مردم (معطوف به مشکلات اقتصادی از جنبه بیکاری و تبعیض)،جنگ قدرت و ضعف توسعه سیاسی(شامل محدودیت احزاب،نظارت استصوابی و شبهه دستکاری شدن نتایج انتخابات،ضعف آزادیهای سیاسی،اجتماعی از جمله آزادی بیان و آزادی رسانهها،ضعف حاکمیت قانون و وجود قدرتهای غیر قانونی در حاکمیت)؛عوامل اقتصادی شامل ساختار ضعیف اقتصادی،نوسانات قیمت نفت،وضعیت نظام بانکی، نرخ ارز و رژیم ارزی،وضعیت تراز پرداختها و ذخایر ارزی،بدهیهای خارجی، ضعیف و غیرمطمئن بودن سیاستهای اقتصادی،کسری بودجه،تورم و نگرانیهای مربوط به رشد عرضه پول و بالاخره عوامل مربوط به سیاست خارجی شامل مواجهه با آمریکا،اوضاع سیاسی و اقتصادی بین المللی و منطقهای و چگونگی تعامل ایران با دیگر کشورهاست.
قوانین و مقررات منظور از شاخص قوانین و مقررات در ادبیات بنیاد هریتیج این است که آیا در کشور مورد نظر قوانین و مقررات،کارکرد نهادی واقعی و مطلوب دارند و برای تنظیم روابط میان دولت و شهروندان و شهروندان با یکدیگر به خوبی ایفای نقش میکنند؟ وجود قوانین زیاد زمینه را برای فساد آماده میکند و اصحاب کسب و کار در برخی موارد درباره قوانین دچار عدم اطمینان میشوند.
تغییرات شاخص«فساد در دولت»در ایران منبع: ICRG,PRS,Group,Country Data Wizard,Iran (به تصویر صفحه مراجعه شود) دو پاسخگویی دولت در برابر مردم و نهادهای دموکراتیک از سال 1984 شاخصی تحت عنوان Political Party Development توسط ICRG محاسبه و منتشر میشود.
نمره ایران در شاخص ششگانه مطرح شده در گزارش بانک جهانی منبع: ICRG,PRS,Group,Country Data Wizard,Iran (به تصویر صفحه مراجعه شود) دقت در ارقام مندرج در جدول 22 نکات بسیار مهمی را در رابطه با تصویری که نهادهای بین المللی و مؤسسات برآوردکننده ریسک و به تبع آنها سرمایهگذاران خارجی از ایران دارند روشن میسازد."