چکیده:
بعد از رحلت پیامبر گرامی اسلام ماجرای سقیفه به عنوان یکی از سیاه ترین صفحات تاریخ نگاشته و مقام الهی امامت به خلافت تبدیل شد. جو وحشت، ترس، سکوت خواص و صبر صاحب ولایت، زمینه تصاحب جایگاه جانشینی رسول اکرم را توسط نااهلان فراهم آورد.
اما تنها کسی که از هیچ فتنه ای نهراسید و لحظه ای سکوت در برابر باطل را جایز نشمرد وجود نازنین حضرت فاطمه زهرا بود. قیام ایشان، چنان صلاحیت نظام حاکم را زیر سوال برد که آنها را در منجلابی از ترس و رسوایی مدفون ساخت و شعار حقانیت علی را با قلم شهادت بر سر در تاریخ نوشت.
شاعران خوش قریحه شیعی در راستای بیان فضایل و مناقب بانوی بی نظیر اسلام به قیام ایشان در مقابل ظالمان و جان فشانی بانو در راه ولایت نگاهی ویژه دارند. شعر فاطمی معاصر فارسی، هم راستا با عقاید شیعی، حضرت فاطمه زهرا را سنگربان اصلی ولایت و ضامن آن معرفی می کند؛ خطبه و قیام را ستون استوار اثبات حقانیت می داند. در مقاله پیش رو این مباحث با ارائه شواهد و دلایل تشریح می شود
خلاصه ماشینی:
(قمی، 1385، ص168) هر چه داریم از علی داریم ما دلدادگان خود علی اندر خطر میماند اگر زهرا نبود (رسولزاده، 1376، ص174) جواد حیدری از زبان حضرت امیر(ع) که خود قرآن ناطق است، عنوان میکند: اگر نبود بانویی که کوثر قرآن در شأن او نازل شده، نشانی از قرآن مجسم باقی نمیماند: من که قرآنم مرا یاور بجز کوثر نبود کشته میگشتم اگر زهرا به پشت در نبود (لطیفیان، 1386، ص159) همین شاعر در غزلی با ردیف «سوختم» این بار از زبان حضرت صدیقه کبری بیان مینماید: برای حفظ جان فرزند کعبه و معنای ولایت بذل جان و بیمهابا سوختن جایز است: گر علی تنها شود پهلوشکستن جایز است بهر حفظ جان حیدر بیمهابا سوختم (همان، ص110) سخن را با بیتی از ژولیدة نیشابوری مؤکد میکنیم که طی آن، شاعر وجود نام و نشان علی را مرهون بانوی بی نظیر عالم حضرت فاطمه میداند و میگوید: کسی چو فاطمه در عالم وجود نبود نشانهای ز علی گر که او نبود نبود (ژولیده نیشابوری، 1380، ص110) فاطمه مفهوم همان مشکاتی است که بر تارک سورۀ نور در تلألؤ است.
2. قیام و خواندن خطبه در راه احقاق حق ولایت در شبترین شام تاریخ که خفاشصفتان آفتابکش، هزار پرده از زور و دروغ و تزویر را پیش روی شعاع خورشید حقیقت گرفته بودند و دست ترس و طمع و جهل، مهر سکوت بر صفحة زبانها حک کرده بود و همه میپذیرفتند که جام باطل سر کشند و بر سر سفرۀ سفاهت بنشینند، از حرای همیشه منور خانة نبوت و بر بلندای قلة حقگویی و باطلکوبی آفتاب وجود زهرا درخشیدن گرفت و آیههای بیداری تلاوت کرد.