چکیده:
موضوع مقاله،بررسی نظرات متفاوت مفسران و مترجمان قرآن دربارهء کلمهء«انفس»در آیهای از قرآن است.نویسنده با تحلیل و بررسی نظرات مختلف،اشارات مو لانا جلال الدین بلخی و حافظ شیرازی و نظامی گنجوی به این اختلاف برداشت را نقل کرده است.نتیجه اینکه نویسنده با بررسی همهء نظرات،«أنفس»به معنی«نفس»ها را درست دانسته و ترجمهء«أنفس»به معنی «روح»را نادرست دانسته است.
خلاصه ماشینی:
واژههای کلیدی: أنفس،نفس،روح،مولوی،حافظ،نظامی گنجوی قول و فعل بیتناقض بایدت تا قبول اندر زمان پیش آیدت (مثنوی معنوی) خواجه حافظ شیرازی در قرن هشتم هجری به اختلافنظر مفسّران کتاب مقدس قرآن پی برده،نظر نقدآمیز و عارفانهء خود را در غزلی شورانگیز بیان داشته و بحق گفته است: جنگ هفتاد و دو ملّت همه را عذر بنه چون ندیدند حقیقت،ره افسانه زدند این نظر عارفانه پیش از هر مطلبی،به موضوع اعجاز در قرآن کریم دلالت دارد،که پیامبر گرامی و رسول خدا-صلوات اللّه علیه و آله الطّاهرین-خود امّی و درس نخوانده بود: نگار من که به مکتب نرفت و خط ننوشت به غمزه مسئلهآموز صد مدرّس شد ولیکن با کلمات وحی الهی آنچنان شوری برانگیخته بود که هرکس از اهل و نااهل ادب عرب،جمال و کمال کلام و آیات الهی را میشنود،در صورت و معنی آن،آنچنان شیفته میشد که گاهی هوش و حواس از دست میداد؛چنانکه داستان عمر و کشتن پدر خویشتن پس از دیدار با مصطفی-صلوات اللّه علیه و سلّم -مشهور و معلوم خاص و عام است و در فیهمافیه آمده است که: «عمر-رضی اللّه عنه-پیش از اسلام به خانهء خواهر خویشتن درآمد.
ک:لغتنامهء دهخدا،ذیل«هفتاد و دو ملّت») یعنی مفسّران قرآن،خود در آنجا نبودند و نمیدانند که«امانت چیست که انسان آن را برداشت: آسمان بار امانت نتوانست کشید قرعهء کار به نان من دیوانه زدند رمزگویی استاد غزل فارسی،خود نیز برای اثبات مطلب در مطلع غزل بیتی به زبان فارسی مینویسد که هفتاد و دو معنی حقیقی و مجاز یدارد و تاکنون دو ادیب و دو شارح در تفسیر و تعبیر معنی این بیت وحدتنظر نداشتهاند و کسی نمیداند که خواجه در کجا چه دیده است: دوش دیدم که ملائک در میخانه زدند گل آدم بسرشتند و به پیمانه زدند دیدم:با چشم دیدم؛در خواب دیدم؛در عالم ذکر و مکاشفه دیدم(3 معنی).