چکیده:
دربارة اعجاز قرآن به لحاظ شیوایی، فصاحت و بلاغت فراوان سخن به میان آمده و در این
باره کتابهای بسیار تألیف و تصنیف شده است. اما آنچه خیلی اهمیت دارد و کمتر مورد
توجه قرار گرفته، این است که جهت عمدة اعجاز دائمی قرآن که در همة اعصار و زمانها
نظر دانشمندان و ملل گوناگون را جلب میکند، علوم، معارف و مقررات آن است که پیوسته
راهگشای جوامع بشری است؛ چه در زمان پیامبر (ص) و چه در ادوار دیگر، مردمی که از
فهم فصاحت و بلاغت چندان بهرهای نداشتهاند بر اثر درک مضامین و معارف نو و عالی
قرآن، دین اسلام را پذیرفتهاند. این میرساند که اعجاز معنوی و نفوذ تشریعی و علمی
قرآن است که در هر دوره و تحت شرایط مختلف پاسخگوی نیازهای بشر است.
خلاصه ماشینی:
"و او را در مقامی بزرگ قرار میدهی اما من به او به عنوان یک شخصیت نظر میافکنم و ]در رتبة[ بزرگتر قرارش میدهم و ما هر دو گرچه در اعتقاد ]به نبوت وی[ در دو جانب مخالفیم اما آنچه ما را به یکدیگر پیوند میدهد، عقل است که حد و مرزی نمیشناسد ]و در هر مورد حقیقت و واقعیت را آشکار میسازد[ و ]نیز[ گفتار بیشائبه ]و واضح[ است که این گونه پیوند، محکمترین وسیلة دوستی است و سزاوارتر این است که حق گفته شود: آنچه در تار و پود قرآن از اهداف ]ماوراء الطبیعه و عالم غیب[ از محمد نهفته شده رها کن ]و کاری به عقاید دینی او نداشته باش[ همانا اگر من به دین او کفر بورزم، آیا به آیات متین ]و استوار[ او میتوانم کافر بشوم ]و آنها را نپذیرم و عظیم نشمارم[؟ یا پندها و اندرزهایی را که آن آیات درخشان در بر دارد که ]مردم را[ از هوا و هوس باز میدارد؟ یا قوانینی را که اگر دربارة آن تعقل نمایند، عمران و آبادانی را به عادات و رسوم خود وابسته نکنند؟ به وسیلة بلاغت ]و فصاحت[ قرآن عقول را ربوده ]و متحیر کرده[ و شمشیرش را ]برای تأدیب دشمنان شرافت و انسانیت[ به جانب سرها ]ی معاندان حق[ متمایل ساخته است»."