چکیده:
در این مقاله میخواهیم علاقمندان به ادبیات غرب را با حرکت ادبی موسوم به اولیپو
آشنا سازیم. این حرکت ادبی در کشور ما هنوز ناشناخته است و مطالب و مقالات کافی در
مورد آن نوشته نشده است. با توجه به اینکه بیان گفتنیهای مربوط به ادبیات اولیپو
در قالب یک مقاله امکان پذیــر نیست سعی خواهیم کرد راجع به اهداف اولیپو،
پیشتازان، بنیانگذاران و ویژگی مهم آن سخــن بگوییم؛ بدون اینکه از ارائة
نمونههــایی از ادبیــات اولیپو و تکنیکهای نوشتاری آن غافل باشیم.
خلاصه ماشینی:
پیشنهاد پانزدهم: نوشتاری که تحت الزامات اولیپی به وجود میآید معادل ادبی یک متن ریاضی است که بر مبنای روش زیر بنایی شکل میگیرد.
Duc : Truc … un tumulus d''''humus d''''un punk … un cru dru, plus mur-plus d''''jus sur !
(14688= 6×6×6×6×6×6) ترکیبات در زبان ولی همین ترکیبات را اگر در حروفات به کار بگیریم چه مبنا و معیارهایی حاکم هستند؟ مثال : از چهار حرف ( ا ـ ب ـ ر ـ و ) چند کلمة دو حرفی میتوان با جای گشت و بدون تکرار ترکیب داد که دارای معنی باشند.
با این فکر که ادبیات میتواند از ساختارهای ریاضی کمک بگیرد، احتمالا در اینجا علائم عدم و یا ضعف اطمینان به قدرتهای زبان طبیعی ملاحظه میشود گویی که فقط عقلانیتهای جزئی و انسجامهای ویژه (مثل انسجام ریاضی) وجود خواهند داشت؛ و اثر یک شکل صوری به خود میگیرد که آفرینش آن باید همواره از سرگرفته شود زیرا که هیچ عقلانیت کلی هرگز به دست نیامده است.
البته ادبیات اولیپو که میخواست آثاری تحت الزامات و قیود به وجود بیاورد از سال 1977 به بعد از رایانه برای آفرینشهای ادبی استفاده نمود.
اما چون چشماندازها و راههایی که با استفاده از رایانه مهیا شده بود از برنامهها و پروژههای نویسندگان اولیپو پا فراتر گذاشت، تــأسیس آلامو در جهت روشن ساختن اهداف امری مفید بود و در واقــع ویژگی گروه آلامــو این است که میخواهــد خلاقیت ادبی را که به وسیلة رایانه عملی میشود، پیشاپیش بر مبنای تحلیل مکانیزمهای زبانشناختی، متنی، ادبی و الگاریتمی که در قلمرو زبان، آفرینش هنری را هدایت میکنند، مبتنی سازد.