چکیده:
سبکشناسی نثر معاصر ایران،لازمهء درک درست ادبیات منثور معاصر است.یکی از نویسندگان اثر گذار و صاحب سبک معاصر،جلال آل احمد است که علاوه بر شؤونات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی،تأثیراتی عمیق در ادبیات معاصر ایران داشته و جایگاهی ویژه در نویسندگی برای خود یافته است؛
به گونهای که نثر او با نثر دیگر داستاننویسان معاصر ایران متفاوت است.این تفاوتها به گونهای است که نثر او را به«نثر جلال»با«نثر تلگرافی»و یا«نثر شکسته»میشناسند.
در این مقاله سعی شده است تا با بررسی آثار جلال آل احمد، ویژگیهای بر جستهء نثر او شناسایی و به شیوهء علمی،طبقهبندی و مدون گردد و ویژگیهای نثر او با ذکر نمونهها یا از آثارش معلوم شود.
خلاصه ماشینی:
یکی از نویسندگان اثر گذار و صاحب سبک معاصر،جلال آل احمد است که علاوه بر شؤونات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی،تأثیراتی عمیق در ادبیات معاصر ایران داشته و جایگاهی ویژه در نویسندگی برای خود یافته است؛ به گونهای که نثر او با نثر دیگر داستاننویسان معاصر ایران متفاوت است.
در این مقاله سعی شده است تا با بررسی آثار جلال آل احمد، ویژگیهای بر جستهء نثر او شناسایی و به شیوهء علمی،طبقهبندی و مدوّن گردد و ویژگیهای نثر او با ذکر نمونهها یا از آثارش معلوم شود.
«ادبیات مشروطه»در جدال با ادبیات قدیم به وجود میآید و از همهء جهات(شکل و محتوا)سنّتشکن است و در ویرانگری و سنّت شکنی،شدیدا پرخاشگر است و برای آنکه جای خود را د ربین مردم باز کند،از تمام سنن گذشته انتقاد میکند؛ چرا که این سنّتها بر جامعه مسلط بودند.
بنابراین ادبیات مشروطه از هر نظر با ادبیات کهنه فرق دارد و همهء نویسندگان مشروطه خواه، در نوشتههای خود این تفاوتها را در نظر گرفتهاند و این بدان دلیل است که شکل و شیوهء نو با محتوای کهنه عرضه شود،اثر بسیار کمی در جنبش مردم خواهد داشت.
در میان نویسندگان نام برده شده،آل احمد بیشترین درصد به کارگیری ویژگیهای نثر شکسته را دار است؛به گونهای که تمام ویژگیهای این نوع نثر در آثار او به میزان درخور توجهی وجود دارد و بیشتر ادیبان،او را به عنوان نویسندهای که نثری تلگرافی دارد،معرفی کردهاند.
با جست و جو در آثار آل احمد است که تمام خصوصیات نثر شکسته نمایان میشود.
«به نظرش رسید که لوطیاش دارد با قلوه سنگ آن را توی زمین میکوبد»(همان:011) «شهرو داشت ماست میبست و با دیدن محمد،پاشد»(همان،7731:33).