چکیده:
در این مقاله به دنبال پاسخگویی به این پرسش اساسی بودهایم که یارانههای پرداختی به
بخش کتاب چه تأثیری بر بازار آن دارد؟ و در صورت داشتن توجیه اقتصادی، برای هدفمند
کردن یارانهها چه باید کرد؟
برای یافتن پاسخ پرسش مذکور ضمن شناخت عوامل اصلی موءثر بر تقاضا و عرضه کتاب و
برآورد تابع عرضه و تقاضا و محاسبه کششهای قیمتی و درآمدی، تأثیر یارانهها بر میزان
تقاضای کتاب بررسی شده است. نتایج مهم این بررسی عبارتند از:
1. تابع عرضه کتاب در ایران نسبت به تغییرات قیمت، کم کشش است و یک درصد
افزایش قیمت تنها 277/0 درصد تغییر در عرضه کتاب را به همراه خواهد داشت؛
2. منحنی تقاضای کتاب در ایران نسبت به تغییرات قیمت حساس بوده و با کشش است و
یک درصد افزایش قیمت کتاب، 24/1 درصد میزان تقاضای کتاب را کاهش خواهد داد؛
3. تقاضا نسبت به درآمد نیز حساس بوده و یک درصد افزایش در درآمد موجب 22/5
درصد افزایش در تقاضای کتاب خواهد شد؛
4. حذف یارانهها موجب میشود که قیمت کتاب یک درصد افزایش یابد و میزان تقاضا
برای کتاب 24/1 درصد کاهش یابد.
نتیجه این مطالعه نشان میدهد پرداخت یارانه به بخش کتاب تا اندازه زیادی توجیه
اقتصادی دارد. و برای هدفمند کردن و افزایش اثربخشی آن باید یارانهها، مستقیما به
مصرفکننده پرداخت شود.
خلاصه ماشینی:
"چکیده در این مقاله به دنبال پاسخگویی به این پرسش اساسی بودهایم که یارانههای پرداختی به بخش کتاب چه تأثیری بر بازار آن دارد؟ و در صورت داشتن توجیه اقتصادی، برای هدفمند کردن یارانهها چه باید کرد؟ برای یافتن پاسخ پرسش مذکور ضمن شناخت عوامل اصلی موءثر بر تقاضا و عرضه کتاب و برآورد تابع عرضه و تقاضا و محاسبه کششهای قیمتی و درآمدی، تأثیر یارانهها بر میزان تقاضای کتاب بررسی شده است.
10ـ نتیجهگیری هدف اصلی این کاوش، پاسخگویی به این پرسش اساسی بود که تأثیر یارانهها بر بازار کتاب در ایران چه میزان است؟ فرضیه اساسی، این بود که حذف یارانه تأثیر ناچیزی بر عرضه و تقاضای کتاب دارد برای آزمون فرضیه مذکور آمار و اطلاعات بیست سال بررسی شد و توابع عرضه و تقاضای کتاب تخمین زده شد؛ با شناخت عوامل موءثر بر تقاضا میزان کشش درآمدی و کشش قیمتی تقاضا و عرضه کتاب محاسبه گردید و از این طریق تأثیر یارانهها بر بازار کتاب مطالعه شد و نتایج قابل توجه از این بررسی به قرار زیر است: تابع عرضه کتاب در ایران نسبت به تغییرات قیمت کتاب چندان حساس نیست و این مسئله بیانگر عمودیتر بودن تابع هزینه نهایی کتاب7 است بر این اساس یک درصد افزایش قیمت موجب افزایش 27 درصد تیراژ کتابهای عرضه شده میگردد.
زیرا همانطوری که با مقایسه کشش قیمتی عرضه و تقاضا با کشش درآمدی مشاهده شد، هر یک واحد پول که به مصرفکننده بدهیم در مقایسه با یک واحد پولی که بهمثابه یارانه به تولیدکننده میدهیم تیراژ را (یعنی تقاضای موءثر) را حدود سه برابر افزایش میدهد بنابراین با انتقال یارانهها به مصرف کنندگان قدرت خرید آنها را بالا برده و در نتیجه تقاضا برای خرید کتاب بالا میرود و این مسئله باعث رونق بخشیدن به تولید کتاب میگردد."