چکیده:
این تحقیق در پی کشف نظر اهلبیت( راجع به نصب الاهی یا انتخاب مردمی مقام امامت میباشد. در این زمینه دو دیدگاه وجود دارد: غالب شیعیان، معتقدند که اهلبیت( منصوب به نصب الاهی هستند. در مقابل، عدهای میگویند با استناد به منابع خود شیعه، عقیده به نصب الاهی امام باطل است؛ چرا که بر اساس این منابع، اهلبیت(، اعتقادی به نصب الاهی امام نداشتهاند، بلکه ایشان مقام امامت، به خصوص امامت سیاسی. را وابسته به رأی و نظر مردم میدانستند و به انتخابی بودن آن قائل بودهاند. این تحقیق، با روش توصیفی ـ تحلیلی و مطالعه منابع روایی بر آن است که اهل بیت( نه تنها امام معصوم( را فردی منصوب از سوی خداوند برای هدایت و رهبری جامعه میدانند، بلکه معتقدند خداوند از نظر تکوین نیز به امام معصوم( مقام ویژهای بخشیده، ایشان را به عنوان واسطة نزول نعمتهای خود به مخلوقات منصوب کرده است. بر مردم واجب است با پذیرش امام معصوم(، زمینه حاکمیت وی را فراهم سازند.
The present study aims at finding out the views of the Prophet's household on the issue of divine appointment of Imams or their being elected by people. There are two views in this regard: most Shiites maintain that the Prophet's household are designated by God. On the contrary، some hold that according to the very Shiite sources، the belief in divine appointment of Imam is invalid; for according to these sources، the Prophet's household had no belief in Imam's divine appointment; rather، they believed in the office of Imamate – especially the political Imamate – as being dependent on people's opinion and thus being elective. The present study uses a descriptive-analytical method and studies the traditional sources to prove that the Prophet's household maintained that God has designated the Impeccable Imams for the guidance of the society، and also believe that He has genetically endowed the Impeccable Imam with a special status، having designated them as the intermediary for sending His blessings to the creatures. It is obligatory for the people to prepare the ground for the Impeccable Imam's sovereignty by accepting him.
خلاصه ماشینی:
"نصب الاهی امام معصوم( از دیدگاه اهلبیت( از سخنان اهل بیت( برمیآید که علاوه بر اینکه، به نصب تشریعی امامان معصوم( اعتقاد دارند و ایشان را افرادی میدانند که از سوی خدا متعال برای هدایت و رهبری مردم منصوب شدهاند، به نصب تکوینی امامان معصوم( نیز معتقد بودهاند؛ یعنی ایشان معتقدند خداوند از ابتدای خلقت، عنایت خاصی به امامان( داشته و جایگاه ویژهای در نظام آفرینش دارند و خلقت آنان نسبت به سایر مخلوقات، متفاوت و همراه با کمالات والاتر بوده است.
» 571 به باور امامان معصوم( نیز امامت و ولایت امیرمؤمنان( امری الاهی بوده است: خدمت امام نشسته بودم و مردی به او گفت: آیا ولایت علی از طرف خدا بود یا رسول خدا؟ آن حضرت ناراحت شد و فرمود: وای بر تو، نبی اکرم از خداوند بیشتر از آن میترسید که از طرف خود سخن گوید، بلکه خدا ولایت علی را واجب کرد، چنان چه نماز و زکاه و روزه و حج را واجب نمود.
احمد کاتب نیز معتقد است دیدگاه اهل بیت( از ابتدا بر شورایی و انتخابی بودن امامت استوار بوده است و همواره بر این امر تأکید کردهاند و عقیده نصب الاهی امام هم مانند بسیاری از عقاید دیگر نظیر عصمت امام، در حقیقت واکنش شیعیان به شیوه امویان بود که برای اطاعت مطلق از خود اصرار میکردند، خود را معصوم میدانستند و بر آن توجیه شرعی میآوردند."