چکیده:
نگارنده در این نوشتار،ضمن مفهومشناسی"جهان شدن"و بیان دو خاستگاه اجتماعی و فنآورانه این مفهوم،به ابعاد چهارگانهء اقتصادی،سیاسی،اجتماعی و فرهنگی، اشاره و هرکدام از ابعاد مذکور را با توجه به دو رویکرد خوشبینانه و انتقادی،مورد نقد و بررسی قرار میدهد. نگارنده،معتقد است"جهانی شدن"به صورت یک پروسه و صیرورت طبیعی،صرفا در سطح ارتباطات،امکان دارد.بنابراین،جهانی شدن در ابعاد سیاسی،اقتصادی، اجتماعی؛به ویژه فرهنگی،با چالشهای جدی روبهرو است.جهانی شدن ارتباطات،یک تیغ دو لبه است،همزمان با ظهور همسانی در قلمرو سیاست و فرهنگ،تنوع و تعارض نیز جوانه میزند.پس سخن از"دولت واحد جهانی"و"فرهنگ واحد جهانی"گزافه است.
خلاصه ماشینی:
"81 برنامه توسعه ملل متحد در سال 8991 توزیع ثروت جهانی را در میان کشورهای پر درآمد و کشورهای کم درآمد به ترتیب جدول ذیل گزارش میکند: (به تصویر صفحه مراجعه شود) تمرکز درآمد،منابع و ثروت جهانی کارولین توماس با اشاره به آمار فوق و سایر شاخصهای نابرابری جهانی،ضمن ستایش از هدف اظهار شده سازمان ملل مبنی بر کاهش پنجاه درصدی شمار کسانی که در فقر مطلق به سر میبرند(تا سال 5102)مینویسد:رویکرد انتقادی،توانایی سیاستهای نهادهای بین المللی و دولتها را در نیل به نتایج مثبت،زیر سؤال میبرد.
13 گیدنز در ارزیابی خویش از جهان جدید معتقد است؛هرچند ابزارهای مدرن توانسته است به برخی از بلایای طبیعی که جهان ما قبل مدرن را مخاطرهآمیز مینمود فائق آید،اما ضمن پیدایش مخاطرات جدید،ماهیت مخاطرات،دگرگون گشته و خاستگاه انسانی پیدا کرده است؛از این رو،گیدنز،جهان مدرن را که گرایش ذاتی به جهانی شدن دارد،به جای"جهان امن"، "جهان مخاطرهآمیز"مینامد.
84 در گزارش قطعنامه شماره 111/8 نوامبر 1002 مصوب سی و یکمین اجلاس کنفرانس عمومی یونسکو-که راهبرد میان قدرت یونسکو و خط و مشی کلی سازمان را برای شش ساله 7002-2002 بیان میدارد-در راستای توسعه انسانی در عصر جهانی شدن،سه محور راهبردی اصلی به ترتیب ذیل بیان شده است: الف:توسعه و ترویج اصول و هنجارهای جهانی مبتنی بر ارزشهای مشترک،به منظور پاسخگویی به چالشهای جدید آموزشی،علمی،فرهنگی و ارتباطی و حمایت از منافع عمومی مشترک و تقویت آن؛ ب:ترویج کثرتگرایی از طریق پذیرش تنوع فرهنگی و حفظ آن همراه با رعایت حقوق بشر؛ ج:ترویج توانمندی و مشارکت در جامعهء دانش مدار در حال ظهور از طریق دسترسی مساوی به دانش و سهیم شدن در آن."