چکیده:
هدف این مقاله، بررسی و شناخت تأثیر عوامل جمعیتشناختی، بومشناختی، خانوادگی و
فرهنگی موءثر بر میزان جامعهپذیری نوجوانان و جوانان (دانشآموزان) است. بر همین اساس،
متغیرها و فرضیاتی از دو دیدگاه نظری عمده یعنی نظریات یادگیری و نظارت اجتماعی و
همچنین مطالعات و تحقیقات پیشین، برای تبیین جامعهپذیری نوجوانان و جوانان استنتاج
شدهاند. دادههای مورد نیاز برای آزمایش این فرضیات با پرسشنامه خودگزارشی و با شیوه
نمونهگیری تصادفی قشربندیشده چندمرحلهای متناسب، از نمونهای 900 نفری از
دانشآموزان مقاطع راهنمایی و متوسطه استان بوشهر در سال تحصیلی 83ـ82 ه . ش،
جمعآوری و با استفاده از روشهای آماری استنباطی مانند تحلیل واریانس یکطرفه، آزمون تی،
ضرایب همبستگی (ضریب همبستگی پیرسون و اسپیرمن)، رگرسیون ساده و چندمتغیره (به
روش چندمرحلهای) به کمک نرمافزار رایانهایSPSS مورد تحلیل آماری قرار گرفتهاند.
نتایج حاصله از این پژوهش نشان داد که هر یک از متغیرهای میزان تحصیلات والدین،
درآمد خانواده، وضعیت تحصیلی پاسخگویان، میزان تعهد دوستان، والدین و کارکنان مدارس
نسبت به نقشها و هنجارهای اجتماعی، میزان تعلق و دلبستگی به نهادها و گروههای
اجتماعیکننده، میزان فعالیتهای آموزشی و شرکت پاسخگویان در فعالیتهای فوقبرنامه،
دارای رابطه مثبت و معنادار، اما متغیر بعد خانوار دارای رابطه معکوس و معناداری، با اطمینان
95 درصد با جامعهپذیری نوجوانان و جوانان است.
همچنین، نتایج حاصله نشان داد که هر یک از متغیرهای جنس، ساخت خانواده، محل
تولد، عضویت در هر یک از انواع تشکلات، وضعیت اشتغال والدین، پایه تحصیلی در مقطع
راهنمایی و در مجموع دو مقطع و گروه مرجع، با اطمینان 95 درصد ارتباط معناداری با
جامعهپذیری نوجوانان و جوانان دارد، اما رابطه هر یک از متغیرهای سن، مقطع و پایه
تحصیلی در مقطع متوسطه با جامعهپذیری نوجوانان و جوانان، در سطح اطمینان 95 درصد
معنادار نیست. بهطورکلی نتایج حاصله از رگرسیون چندمتغیره نشان داد که مدل تحلیلی
ارائهشده برای جامعهپذیری نوجوانان و جوانان از قدرت پیشبینی خوبی برخوردار بوده و
توانسته است 5/51 درصد از واریانس جامعهپذیری نوجوانان و جوانان را توضیح دهد.
خلاصه ماشینی:
"نتایج حاصله از این پژوهش نشان داد که هر یک از متغیرهای میزان تحصیلات والدین، درآمد خانواده، وضعیت تحصیلی پاسخگویان، میزان تعهد دوستان، والدین و کارکنان مدارس نسبت به نقشها و هنجارهای اجتماعی، میزان تعلق و دلبستگی به نهادها و گروههای______________________________ 1 کارشناس ارشد جامعهشناسی و مدرس دانشگاه پیامنور بوشهر اجتماعیکننده، میزان فعالیتهای آموزشی و شرکت پاسخگویان در فعالیتهای فوقبرنامه، دارای رابطه مثبت و معنادار، اما متغیر بعد خانوار دارای رابطه معکوس و معناداری، با اطمینان 95 درصد با جامعهپذیری نوجوانان و جوانان است.
[به اسکن مراجعه شود] مدل تحلیلی پژوهش براساس مبانی نظری و نیز مطالعات و تحقیقات پیشین، مدل تحلیلی پژوهش به شکل زیر ارائه میگردد: عوامل فرهنگی ـ میزان تحصیلات والدین ـ میزان احساس تعلق به نهادها و گروههای اجتماعیکننده ـ میزان تعهد دوستان به نقشها و هنجارهای اجتماعی ـ میزان تعهد والدین به نقشها و هنجارهای اجتماعی ـ میزان تعهد کارکنان مدارس به نقشها و هنجارهای اجتماعی ـ عضویت در هر یک از انواع تشکلات ـ میزان فعالیتهای آموزشی ـ میزان شرکت در فعالیتهای فوقبرنامه ـ میزان استفاده از وسایل ارتباطی ـ وضعیت تحصیلی (معدل) ـ مقطع تحصیلی ـ پایه تحصیلی ـ گروه مرجع عوامل جمعیتشناختی، بومشناختی و خانوادگی ـ سن ـ جنس ـ بعد خانوار ـ ساخت خانواده ـ درآمد خانواده ـ وضعیت اشتغال والدین ـ محل تولد متغیر وابسته جامعهپذیری نوجوانان و جوانان شکل 1: مدل متغیرهای موءثر بر جامعهپذیری نوجوانان و جوانان فرضیات پژوهش در این پژوهش، متغیر وابسته «جامعهپذیری نوجوانان و جوانان (دانشآموزان)» است که براساس مدل تحلیلی تحقیق، فرضیات آن عبارتاند از: 1."