چکیده:
از دیر زمان جرایم را به دو دسته تقسیم میکرده اند؛یکی جرایمی که عنصر مادی آنها فعل و دیگر جرایمی که عنصر مادی آنها ترک فعل می باشند.به علاوه این سؤال همیشه مطرح بوده است که آیا ترک فعل می تواند،در شرایط خاص،عنصر مادی جرایمی را تشکیل دهد که معمولا با فعل مثبت ارتکاب مییابند.بررسی این سؤال و یافتن پاسخ آن در جرایم علیه اشخاص و به ویژه قتل،مورد توجه خاص نظامهای حقوقی مختلف قرار گرفته است و هر یک به نوعی به این موضوع پرداخته اند.در این مقام ضمن بررسی این موضوع در حقوق کشورهایی مثل انگلستان،اسکاتلند، امریکا،فرانسه و آلمان،به موضع مکاتب مختلف فقه اسلامی پرداخته شده و در پایان برداشت نویسنده از موضع حقوق ایران در این مورد شرح داده شده است.
خلاصه ماشینی:
"برای مثال،صرف اینکه شخصی،چه با سوء نیت و به قصد اینکه کودکخردسالی جان ببازد و چه از روی سهل انگاری،دست درازی نکرده و آنکودک را از حوضی که در آن افتاده است بیرون نمی کشد،یا از دادنغذای اضافی خود به انسان گرسنه مشرف به موتی خودداری میورزد،موجب انتساب نتیجه حاصله،یعنی قتل(اعم از عمد یا غیر عمد)به وینمی شود،بلکه او صرفا ممکن است به ارتکاب جرم خاص عدم کمک به اشخاص نیازمند و در معرض خطر،که همان طور قبلا به آن اشاره شد،درقوانین بعضی از کشورها پیش بینی شده است محکوم گردد.
این شرط نشان میدهد که هر چند،با توجه به بحث نسبتا مفصل فوق،امکان محکوم کردن تارک فعل به ارتکاب عمدی قتل یا ایراد صدماتبدنی از لحاظ حقوق ایران و بسیاری از کشورهای دیگر وجود دارد،ونگارنده،برخلاف بعضی از حقوقدانان دیگر،این امر را به طور کلی منتفینمی داند،لیکن در عمل اثبات اینکه تارک فعل صرفا سهل انگاری نکردهبلکه قصد و خواستۀ قطعی وی از ترک فعل رسیدن به نتیجه مورد نظربوده است و در نتیجه وی باید براساس قوانین ایران به قصاص محکوم شودبسیار مشکل خواهد بود.
p,)0002 sserP ytisrevinU drofxO(waL edicimoH hsilgnE gniknihteR,)de(llehctiM yrraB dna htrowhsA werdnA ni"edicimoH fo erutcurtS eht dna redruM",nosliW mailliW (30)-محمد رضا گلپایگانی،مجمع المسائل،(قم مؤسسه دار القرآن الکریم،1369)،ج3،ص 289."