چکیده:
را مسبب تصویب لایحه و همچنین تبعید امام میدانستند،ترور او را در اولویت برنامهکاری خود قرار دادند؛لذا برای مشروعیت بخشیدن به اقدام خود بر آن شدند تا جواز شرعی این کار را از یکیاز مراجع اخذ نمایند.درباره این مسئله که صادرکننده فتوا چه کسی است اقوال مختلفی بیان شده است،اما منابع و شواهد موجود بر صدور این فتوا از جانب سید محمد هادی میلانی تأکید دارند. در مقاله پیشرو سعی شده است تا ضمن اشارهای مجمل به لایحه کاپیتولاسیون و موضعگیری امام در اینباره،به اقوال متفاوت و گاه متعارض پیرامون صادرکننده فتوای شرعی ترور منصور پرداخته شود. تصویب کاپیتولاسیون در مجلس شورای ملی باعث اعتراض جامعه روحانیت بهویژه امام گردید.ایشان در این رابطه دو اقدام اساسی انجام دادند؛اولا صدور اعلامیه و ثانیا ایراد سخنرانی در تاریخ چهارم آبان برضد این لایحه.این اقدامات باعث شد تا رژیم،ایشان را به ترکیه تبعید نماید.تبعید امام تعدادیاز اعضای هیئتهای مؤتلفه را که پس از قیام پانزد خرداد به فکر تشکیل شاخه نظامی افتاده بودند، مصمم ساخت تا بهمنظور رویارویی با رژیم به مبارزه مسلحانه روی آورند.آنها که دولت حسنعلی منصور
خلاصه ماشینی:
"آنها که دولت حسنعلی منصور (*)کارشناس ارشد تاریخ ایران اسلامی را مسبب تصویب لایحه و همچنین تبعید امام میدانستند،ترور او را در اولویت برنامهکاری خود قرار دادند؛لذا برای مشروعیت بخشیدن به اقدام خود بر آن شدند تا جواز شرعی این کار را از یکیاز مراجع اخذ نمایند.
درباره این مطلب که چگونه امام از این حادثه مطلع شد مهدی عراقی از اعضای هیئت مؤتلفه چنین بیان میکند؛ درهمین اواخر شهریور یا تقریبا اواخر مهر بود که یکیاز رفقایی که ما در مجلس داشتیم به ما اطلاع داد که یک لایحهای دولت میخواهد بیاورد در مجلس و مصونیت بدهد به 0071 مستشار امریکایی که بعدا به همین نام لایحه کاپیتولاسیون مشهور شد این مسئله آمد با آقا(امام)مطرح شد،آقا اینجوری قبول نکردند،گفتند تا مدرک نباشد ما نمیتوانیم روی آن حرفی بزنیم،شما اگر بتوانید،مدرکش را تهیه بکنید.
»1 آیت الله طاهری خرمآبادی در خاطرات خود میافزاید: هیئتهای مؤتلفه اسلامی برای گرفتن فتوای قتل منصور ابتدا به سراغ امام میروند،اما اعتقاد امام این بود که ما باید با منطق صحبت کنیم و با همین تظاهرات و صدور اعلامیه و کارهایی مانند اینها مبارزه را پیش ببریم و با چنین کارهایی موافق نبودند؛ اما درعینحال نظرشان این بود که اگر فقیه دیگری فتوا داد،کسانی که میخواهند، میتوانند با استناد به آن فتوا به آن عمل کنند...
2 آقای سید حمید روحانی که قبل از انقلاب به نجف مهاجرت کرد و قصد داشت با گذراندن آموزش نظامی و چریکی،خود را جهت ترور شاه و دیگر مقامات رژیم آماده سازد و حتی برای تحقق این امر تشکیلاتی را ایجاد نماید،بیان میکند که خدمت امام رسیده و نقشه و برنامه خود را با ایشان در میان گذاشته است."