چکیده:
تاریخ دریافت:1388/10/14-تاریخ پذیرش:1389/5/12 گونههای مطرح در تفسیر موضوعی عبارتاند از: 1-استخراج سرفصلها از قرآن و گردآوری آیات مربوط و بررسی آنها؛نظیر تفسیر منشور جاوید آقای سبحانی در موضوعات:توحید،نور و ظلمت،حق و باطل. 2-برگرفتن موضوعات از نیازهای عینی و سؤالات مطرح در جامعه و استفاده از تجارب بشری در مورد آنها،سپس بررسی آنها در حوزه قرآنی،با این باور که قرآن همواره پاسخگوی نیازهای روز است. در روش تفسیر موضوعی(گونه اول)دو سؤال مطرح است:یک)آیا سیاق آیات در سایه نظم موضوعی رعایت میشود؟دو آیا مفسر از رهگذر همنشینی آیات،اضلاع و چهرههای دیگر آیات را تبیین میکند؟ این مقاله درصدد آن است که روش تفسیر منشور جاوید را با فرضیهها و سؤالات یاد شده در موضوعهایی نظیر:توحید،نور و ظلمت،حق و باطل بررسی نماید.
Common types of thematic interpretation are:
1. Extraction of main topics from the Qur’an and compilation of the related verses and their explanation، such as Subḥānī’s Manshūr Jāwīd commentary on topics such as monotheism، light and darkness، falsehood and truth.
2. Adopting subjects from the objective needs and questions brought up in society and using human experiences in relation to them and checking them in Qur’anic fields، believing that the Qur’an is always able to respond to the needs of the day.
In thematic interpretation method (the first type)، two questions are raised:
1. Is the context of the verses observed in light of thematic order?
2. Does the interpreter enunciate other angles and aspects of the verses in regard to the companionship of the verses?
The present article seeks to study the method of Manshūr Jāwīd commentary with the above-mentioned hypotheses and questions on topics such as monotheism، light and darkness، truth and falsehood.
خلاصه ماشینی:
در روش تفسیر موضوعی(گونه اول)دو سؤال مطرح است:یک)آیا سیاق آیات در سایه نظم موضوعی رعایت میشود؟دو آیا مفسر از رهگذر همنشینی آیات،اضلاع و چهرههای دیگر آیات را تبیین میکند؟ این مقاله درصدد آن است که روش تفسیر منشور جاوید را با فرضیهها و سؤالات یاد شده در موضوعهایی نظیر:توحید،نور و ظلمت،حق و باطل بررسی نماید.
موضوعی آیات را در یک جغرافیای مصنوعی قرار داده،این شبهه را ایجاد میکند که آیا فهم موضوعی از آیات، فهم ناقص و نادرست است؟ آنچه این مقاله بدان میپردازد، بررسی جایگاه سیاق و جغرافیای طبیعی آیات در تفسیر موضوعی آیة الله سبحانی در مباحثی نظیر توحید،نور و ظلمت،حق و باطل است.
بنابراین گفتار آیة الله سبحانی در تفسیر منشور جاوید با قرینه سیاق موضوعی آیه مورد تأیید است.
تفسیر ارائه شده، نشان دهنده این است که خدا مالک حقیقی و تنها مطاع جهان است و تنها کسانی که از سوی او انتخاب شدهاند، باید اطاعت شوند؛زیرا طاغوت مالکیتی ندارد و از آنجا که انبیاء یکی از نعمتهای الهی هستند و هم فرستاده خدا و هم حاکم حکومت اسلامی هستند،مردم باید به شکرانه این نعمت و به خاطر اطاعت از خدا، از انبیاء پیروی کنند؛از اینرو گفتار آیة الله سبحانی مبنی بر توحید در اطاعت با سیاق موضوعی آیه مطابقت دارد.
آیة الله سبحانی در تفسیر موضوعی آیه با توجه به سیاق درونی متنی آیات به این نکتههای جانبی اشارهای نداشته است.