چکیده:
در تحقیق حاضر از دستهبندی عوامل و عناصر فرهنگی از دیدگاه نیومارک(1988)به منظور بررسی و تحلیل عناصر فرهنگی در ترجمهء کریم امامی از رمان گتسبی بزرگ نوشتهء اسکات فیتز جرالد استفاده شده است.نگارنده ابتدا اقدام به طبقهبندی شخصیتهای اصلی داستان و سپس استخراج عناصر فرهنگی مربوط به هر شخصیت نموده است تا میزان موفقیت مترجم در برگردان آنها براساس طبقهبندی نیومارک مورد ارزیابی قرار گیرد.نتایج بدست آمده مربوط به هریک از شخصیتهای انتخاب شده در داستان از نظر آماری مقایسه و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند تا تعداد شیوهها و مدلهای اتخاذ شده برای هریک از آنها بدست آید.در این تحقیق ترجمه این عوامل و عناصر فرهنگی براساس مدل ایویر(1987)مورد بررسی قرار گرفته تا پاسخ این سؤال روشن گردد که آیا مترجم تمام موارد متفاوت فرهنگی در گتسبی بزرگ را به شیوهء تحت اللفظی به فارسی برگردانده است.نتایج آماری روشهای ترجمه مورد استفاده در گتسبی بزرگ نشان میدهد که جهت دستیابی به معادل مناسب برای واژههای حامل مقولههای فرهنگی بهتر است همه روشها به صورت همزمان مورد استفاده قرار گیرند. استفاده از شیوهها و روشهای ترجمه به صورت ترکیبی بسیار مؤثرتر از بکارگیری یک یا دو روش خاص در سرتاسر یک متن است واقعیتی که در ترجمه گتسبی بزرگ به قلم کریم امامی کاملا مشهود است.
خلاصه ماشینی:
"در این میان سؤال اصلی این است که شیوهء مناسب برای انتقال صحیح عناصر فرهنگی در ترجمه چیست؟از آنجایی که زبانهای مختلف دارای جنبههای فرهنگی،مذهبی و اجتماعی متفاوتیاند،معیارهای فراوانی برای ترجمهء اینگونه عناصر فرهنگی ارائه شده است که براساس بررسی نگارنده بسیاری از آنها در گتسبی بزرگ ترجمه کریم امامی نیز مورد استفاده قرار گرفته است.
در این تحقیق تجزیه و تحلیل دادههای به دست آمده مبتنی بر دستهبندی عوامل فرهنگی نیومارک و روش ترجمهء آنها را بر پایهء معیار ایویر بررسی قرار میکنیم و نشان خواهیم داد که مترجم در بسیاری از موارد با ترجمهء تحت اللفظی مواد فرهنگی به عبارت و متن اصلی در زبان مبدأ وفادار بوده و ترجمهای رسا به دست داده است.
شیوههای مورد استفاده در ترجمه گتسبی بزرگ نشان میدهد که مترجم این اثر نیز در هیچیک از موارد از روش حذف استفاده نکرده است،چرا که با ترجمهء تحت اللفظی و همچنین دیگر روشهای ترجمه،عناصر فرهنگی که شرح آن در پی میآید، توانسته است به شیوایی مفهوم موردنظر را به زبان مقصد انتقال داده و امانت ترجمه را رعایت کند.
در این تحقیق تجزیه و تحلیل دادههای به دست آمده مبتنی بر دستهبندی عوامل فرهنگی نیومارک و روش ترجمهء آنها براساس معیار ایویر مورد بررسی قرار گرفت و مشخص گردید که مترجم با ترجمهء تحت اللفظی 4,14 درصد مواد فرهنگی به عبارت و متن اصلی در زبان مبدأ وفادار بوده و ترجمهای رسا بدست داده است."