چکیده:
از آنجا که معیارهای جامع و استانداردی در ارزیابی کتابهای درسی وجود ندارد، هدف پژوهش حاضر تهیه چک لیست ارزیابی کتاب درسی می باشد که بتواند حتی الامکان تمام جنبه ها را دربرگیرد. در این پژوهش، متون تخصصی و چک لیستهای موجود، بررسی شد. علاوه بر آن، نظرهای مؤلفان برتر و صاحب نظران برنامه درسی و همچنین دانشجویان درباره معیارهای کتاب درسی مطلوب بررسی شد و بر اساس آنها معیارهای ارزیابی کتابهای درسی استخراج گردید. این معیارها در 5 حیطه ظاهری، نگارشی، ساختاری، محتوایی و روان شناختی دسته بندی و در قالب یک چک لیست ارائه شده است. برای کاربردی کردن چک لیست، ابزار تهیه شده، برای ارزیابی سه کتاب درسی رشته علوم تربیتی استفاده شد.
خلاصه ماشینی:
هر کدام از این تکنیکهای سهگانه در ارزیابی قسمتهایی از کتاب درسی کاربرد دارد که در جدول 1 آورده شده است: جدول 1 ارتباط میان انواع مختلف ارزیابی کتابهای درسی و حیطههای محتوایی مرتبط حیطهها انواع ارزیابی محتوا طرح و صفحهآرایی مناسب بودن کتاب درسی برای خواننده متخصصمحور * * * خوانندهمحور * * متنمحور * منبع Hartley & Branthwate, 2000, p.
علاوه بر دیدگاههای اسکرایور در ارزیابی کتابهای درسی، متخصصان و روانشناسان نیز، روشهایی را، برای این منظور ابداع نمودهاند، که در اینجا دو نمونه از آنها بررسی میشود: الف) تکنیک رشد عملکرد کیفی(QFD 1 ) در ارزیابی کتابهای درسی تکنیک رشد عملکرد کیفی، روشی مهندسی است که برای شنیدن صدای مشتری و تبدیل Quality Function Development.
میکلی(2005) چکلیستی برای ارزیابی کتاب درسی زبان ارائه کرده است که شامل موضوعات زیر میباشد: محتوا، دستور زبان و زبان، تمرینها و فعالیتها، صفحهآرایی کتاب، راهنمای معلم، تمرینات و مفاهیم جانبی و تکمیلی؛ این چکلیست 40 معیار دارد.
334-337) انجام دادند، چکلیست ارزیابی کتاب درسی در 6 حیطة اصلی به شرح زیرطبقهبندی شده است: حیطة اول، پیروی از اصول تربیتی: این حوزه شامل معیارهای پیروی از برنامه درسی، ساختار منطقی موضوع و پیروی از استانداردهای هر دوره میباشد.
یافتههای پژوهش چکلیست ارزیابی کتابهای درسی باید دارای چه شاخصها و معیارهایی باشد؟ چکلیست حاضر که بر اساس تحقیقات اخیر، چکلیستهای موجود، مقالات مختلف و اظهار نظر صاحبنظران در این زمینه تهیه شده در پنج حیطة ظاهری، نگارشی، ساختاری، محتوایی و ویژگیهای روانشناختی طراحی شده است، که هر بخش بین 11 تا 14 معیار دارد.