چکیده:
هدف:طی سالهای 1379-183 در رشته کتابداری و اطلاعرسانی غیر پزشکی در دو دانشگاه تهران و تربیت مدرس،تعداد 78 پایان نامه دارای بخش پیشینه پژوهش میباشند در پژوهش حاضر سعی شده که به بررسی میزان ارتباط موضوعی پایان نامهها و پیشینههای مندرج در آنها بپردازیم. روش:در جهت تحقق هدف پژوهش،با استفاده از روش تحلیل محتوی،عناوین 78 پایاننامه و 1092 پیشینهء مندرج در آنها براساس سه شاخص رویکرد،زمینه و جامعه با یکدیگر تطبیق داده شدند که میزان انطباق آنها با یکدیگر بیانگر متوسط ارتباط موضوعی آنهاست.متوسط ارتباط به دست آمده براساس زبان و نوع پیشینه،مورد تحلیل و بررسی قرار گرفتند. یافتهها:نتایج بررشی نشان داد که متوسط ارتباط موضوعی کلیه پایاننامهها و پیشینههای مندرج در آنها، 44 درصد است؛دانشگاه تهران و تربیت مدرس در قیاس با یکدیگر،دارای متوسط ارتباط موضوعی تقریبا یکسانی هستند؛به لحاظ زبانی،پیشینههای انگلیسی به پیشینههای فارسی دارای فراوانی و متوسط ارتباط موضوعی بیشتری میباشند،همچنین در قیاس با سایر انواع منابع اطلاعاتی،فراوانی و متوسط ربط موضوعی مقالهها از همه بیشتر است.
خلاصه ماشینی:
"این مرحله یعنی استفاده از متون و منابع نگاشته شده در زمینهء موضوعی مورد نظر،از مراحل مهم فعالیت پژوهشگر در تهیه و تدوین پایان نامه و یکی از شرایط کلیدی بسط و توسعه دانش میباشد،زیرا یک فعالیت پژوهشی در هر زمینهء موضوعی خاص در صورتی باعث گسترش دانش در آن حیطه میشود که از نتایج مطالعات پیشین به عنوان نقطهء شروعی استفاده نموده و خود نیز مقدمهای برای مطالعات بعدی باشد؛در واقع باید بین مطالعهء در حال انجام و مطالعات پیشین،ارتباط و پیوستگی وجود داشته باشد و هر اندازه که این ارتباط بیشتر باشد،سهم آن مطالعه در گسترش دانش بیشتر خواهد بود(خاکی،8731،ص.
کدام یک از پیشینههای فارسی و انگلیسی،بیشترین میزان استفاده و متوسط ربط موضوعی را به خود اختصاص میدهند؟ هدف پژوهش هدف از پژوهش حاضر،بررسی وضعیت پایان نامهها از لحاظ ارتباط موضوعی با پیشینههای مندرج در آنهاست و اینکه پایان نامههای رشته کتابداری و اطلاعرسانی در دو دانشگاه تهران و تربیت مدرس تا چهاندازه از متون و منابع مرتبط موضوعی بهره جستهاند.
پیشینه تحقیق در زمینهء بررسی وضعیت پیشینهء پژوهش در داخل کشور مطالعات چندانی انجام نشده است و تنها میتوان به یک مطالعه در این زمینه اشاره کرد: عباس حری(8731)به بررسی وضعیت پیشینه در پایان نامههای کارشناسی ارشد دانشکدهء مدیریت و اطلاعرسانی پزشکی پرداخت و به این نتیجه رسید که پیشینههای مورد بررسی در عین اینکه بهگونهای چشمگیر گرایش به تحقیقات خارجی دارند،برای نشان دادن تحقیقی بودن کار استفاده شدهاند،درحالی که بسیاری از این پیشینهها،چندان ارتباط موضوعی با پایان نامهها نداشته و تنها به دلیل حفظ جنبهء صوری کار لحاظ میشوند."