چکیده:
مقاله حاضر به بررسی عملکرد مقالات فصلنامه تعلیم و تربیت در قلمرو روانشناسی تربیتی در ده سال (88 - 1379) پرداخته است. برای انجام دادن این بررسی تعداد 33 مقاله مربوط به رشته روانشناسی فصلنامه تعلیم و تربیت در دستور کار قرار گرفت. پژوهش حاضر به روش تحلیل محتوا انجام شد. به همین منظور ابتدا ملاک های ارزیابی مقالات، شامل ملاک های عمومی و روش شناختی تعیین شدند. سپس مقاله ها بر اساس این ملاک ها مورد بررسی و کد گذاری قرار گرفتند. پس از تعیین موضوعات پر تکرار و رایج روان شناسی تربیتی در شماره های ده سال اخیر سه فصلنامه معتبر بین المللی و انطباق دادن عناوین مقالات فصلنامه با آنها مشخص شد که عناوین 15 مقاله با موضوعات پرتکرار در رشته روان شناسی تربیتی همراستا است، در 12 مقاله (36 درصد مقالات) به مجلات منتشر شده در پنج مجله معتبر بین المللی و در 9 مقاله (27 درصد) به آثار نویسندگان مولد یا پرکار در رشته روانشناسی تربیتی استناد شده است. افزون بر این نتایج این بررسی نشان داد که مقاله های جدیدتر نسبت به مقاله های پیشین از نظر ملاک های مذکور روز آمدتر هستند. بدین معنی که به موضوعات مجلات معتبر نزدیک ترند و بیشتر از مقالات مندرج در این مجلات بهره گرفته و به نویسندگان برتر استناد کرده اند. برای بررسی مقالات بر اساس ملاک های روش شناختی ابتدا آنها را به دو دسته مقاله های پژوهشی و مروری تقسیم و هر دسته با بهره گیری از ملاک های خاص خود بررسی شد و مشکلات موجود در محدوده هر کدام از ملاک ها با قید فراوانی تعیین کردید. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که در مجموع با توجه به اینکه فصلنامه تعلیم و تربیت یک نشریه تخصصی رشته روان شناسی تربیتی محسوب نمی شود، روند مناسب و رو به تکاملی در انتشار مقالات این رشته داشته است.