چکیده:
اهداف مقالهی حاضر عبارتاند از:1.ارزیابی پیشرفت علمی مطالعات اقتصاد کلان ایران، طی دورهی 1379-1386،با استفاده از یک رویکرد روششناختی که برای این منظور،از رویکرد ابزارگرایانه«حل مسئله به مثابهی پیشرفت علمی»لائودن بهره برده است و 2. بررسی میزان بهرهگیری این مطالعات از چهار عامل دیدگاهها،شواهد،روشهای فنی و جامعهی علمی که در فرایند پیشرفت و توسعهی اقتصاد کلان تأثیر بسزایی داشتهاند. آزمون فرضیهی مربوط به هدف اول نشان میدهد مطالعات اقتصاد کلان ایران بیشتر،به حل مسائل کاربردی و نه مسائل فکری اختصاص دارند؛در نتیجه،شرط لازم پیشرفت علمی در این مطالعات رعایت نشده است. آزمون فرضیات مربوط به عوامل تأثیرگذار نشان میدهد در مطالعات اقتصاد کلان ایران از شواهد استفاده نشده،الگوها و روشهای فنی توسعهنیافته و مطالعات با سایر مطالعات فارسی ارتباط روششناختی ندارند.فرضیهی راجع به عدم تصریح دیدگاهها رد شد که البته، در زمینهی پذیرش دلالتهای آن باید محتاط بود.به علاوه،فرمالیسم ریاضی،بهویژه روشهای اقتصادسنجی،بر روششناسی مطالعات سیطره دارد.
خلاصه ماشینی:
"فکری متوسط:نقد و بررسی یک نسخهی خاص از یک نظریهی عام و اصلی؛کافی بودن یک الگو برای توضیح یک پدیده با استفاده از آزمون آن/بررسی مناسب بودن یک سیاست کلان در اقتصاد کشور با نقد پارادایمها یا فروض آن؛ توصیهی یک سیاست از بین مجموعهای از سیاستها؛ارزیابی یک سیاست در حل یک مشکل اقتصادی؛ارایهی یک مدل اقتصادی یا اصلاح کلی آن؛مفهومسازی تئوریک در مورد یک پدیدهی اقتصادی(3 امتیاز) سطح 4.
اشاره به بعضی واقعیتهای اقتصاد ایران برای:تصریح فروض مدل؛ انتخاب متغیرها؛انتخاب الگوی اقتصادسنجی؛حذف متغیرهای نامناسب از الگوی مربوط؛استفاده از فرم خاصی از معادلات اقتصادسنجی؛ارزیابی دادهها؛ویژگیهای ساختاری کشور مورد استفاده در الگو؛انتخاب یک الگو با نقد دیگر الگوها و برشمردن نقاط ضعف آنها؛انتخاب متغیرهای جانشین1؛ارجاع به منبعی دیگر برای مطالعات تکمیلی یا جانبی؛نشان دادن اهمیت مسئلهی تحقیق؛تأیید یکی از یافتههای تحقیق طبق نتایج مطالعات پیشین؛اصلاحات در یک الگو(2 امتیاز) سطح 3.
طبق آنچه در جدول 2،در مورد توزیع سطح دیدگاه برای مطالعات فکری آمده است،در بیش از 58 درصد موارد فروض الگو،دلایل مناسب بودن استفاده از الگو یا مکتب نظریهپردازی شده در آن ذکر شدهاند؛همچنین موردی که محقق به تحلیل مکاتب از دیدگاه خود پرداخته باشد یا وجود قراینی مبنی بر تعلق یک محقق به یک مکتب خاص مشاهده نشد.
توزیع سطح دیدگاه برای مطالعات فکری (به تصویر صفحه مراجعه شود) آزمون فرضیهی 3:توسعهی الگوهای نظری به کار رفته در مطالعات اقتصاد کلان ایران، بدون در نظر گرفتن شواهد تجربی متناسب بوده است.
امتیاز این شاخص برای مطالعات مسئلهی فکری محور برابر با 2/0 است که گرچه از مقدار 1/38 برای کل مقالات بالاتر است،هنوز هم نشان از رد نشدن فرضیه دارد؛بنابراین میتوان گفت:«توسعهی الگوهای نظری به کار رفته در مطالعات اقتصاد کلان ایران،بدون در نظر گرفتن شواهد تجربی متناسب بوده است»."