چکیده:
مدیرانی که به دام خودپسندی و تکبر گرفتار میشوند، تمایل دارند که محور اصلی باشند. آنان پیوسته پیروزی دیگران را تهدید خود میدانند و در پرورش و بهسازی کارکنان و بهرهگیری از هوشمندی آنان در راه کارهای درست، کوتاهی میکنند. این مدیران میخواهند همواره خود بهترین باشند در حالیکه قانون ایثار و از خودگذشتگی اذعان دارد فردی که از منافع شخصی بگذرد، ارتقا مییابد. مدیر فروتن اجازه فکر کردن در مورد منافع خود را به خود نمیدهد. چنین مدیری از خود میگذرد و به همین دلیل به درجات بالاتر میرسد. با هر مدیر فروتنی که صحبت شود، مشخص میگردد که او از خود گذشتگیها و فداکاریهای زیادی به خرج داده است. به طور کلی هر چه مدیر به مقامات بالاتری رسیده باشد، فداکاریهای بزرگتری انجام داده است. یکی از بهترین قانونها در کسب و کار امروز این است که کارکنان را دست بالا بگیرید تا آنان هم خود را شایستهتر بدانند. مدیران باید از پشت پرده احساس لغزشناپذیری، قدرتمندی و توان کنترل دیگران خارج شوند و اجازه دهند تا آن روی زیبای دیگر (یعنی فروتنی) آنان آشکار شود. کارکنان بسیار علاقهمندند گرد کسی جمع شوند که آسیبپذیری خود را قبول دارد و از دیگران اندیشه و پیشنهاد طلب میکند؛ کسی که اجازه میدهد دیگران هم در پرتو نورافکن جای گیرند.دیدگاه سعدی شاعر نامدار کشور ما در این خصوص که به اهمیت فروتنی پرداخته و راهکارهای پیشنهادی وی در این زمینه جای تامل بسیار دارد. وی یک باب از کتاب بوستان خود را به این موضوع اختصاص داده است، اگر چه در سایر نوشتههای دیگر منسوب به او بهطور مستقیم یا غیر مستقیم به این مهم پرداخته است. این مقاله دیدگاههای این شاعر و مصلح بزرگ اجتماعی ایران را در ارتباط با ویژگیهای مدیر فروتن بررسی و بحث کرده است.
خلاصه ماشینی:
"فروتن بودن اصرار بر تلاشهای خود برای دارا بودن زندگی ثمربخش و در عین حال به معنای شکیبا بودن است تا حدی که پیش از اینکه فرد مجبور شود تواناییهایش را به دیگران خاطر نشان سازد، آنان خود به تواناییهای او اذعان کنند.
<H6>شکل شماره 1: ترکیب اراده و فروتنی</H6> به طور کلی مدیر فروتن تلاش میکند منافع دیگران را تأمین کند و آن را بر منافع خود مقدم قرار دهد (یوکل<FootNote No="48" Text="- Uukl"/>، 2005: 420).
تواضع ز گردنفرازان نکوست گدا گر تواضع کند خوی اوست «بوستان سعدی، ص38» در دیدگاه سعدی هرگاه زیردستی افتادگی و فروتنی کند، سودی ندارد؛ بالادست فروتن، مرد خدا است: اگر زیردستی بیفتد چه خاست زبر دست افتاده مرد خداست «همان، ص38» سعدی یادآوری میکند که تواضع و فروتنی همواره و در همه موقعیتها پسندیده نیست: تواضع گر چه محبوبست و فضل بیکران دارد نباید کرد بیش از حد که هیبت را زیان دارد (کلیات، ص 898) .
مزایای فروتنی در دیدگاه سعدی سعدی برای فروتنی و تواضع، مزایای مادی و معنوی زیادی را مورد توجه قرار داده است که در زیر مورد بررسی قرار خواهد گرفت: 1) رسیدن به مرتبه و مقام سازمانی و اجتماعی در دیدگاه سعدی اعتقاد بر این است که «بلندیت باید، تواضع گزین» (بوستان: 116).
از دیدگاه سعدی برای اینکه فردی (مدیری) دارای ویژگی فروتنی گردد، لازم است همواره این نکات را مورد توجه قرار دهد: 1) توجه به اینکه انسان از خاک آفریده شده است.
سعدی در آثار خود و بویژه در کتاب بوستان بخوبی این موضوع را مورد توجه قرار داده و راهکارهایی را برای کسب فروتنی ارائه، و بر اهمیت آنها تأکید کرده است."