چکیده:
بررسی وضعیت اقتصادی جوامع مختلف، راهی است برای شناخت بهتر وضعیت حکومتها و نیز سطح زندگی مردم. نگاهی به نظام اقتصادی حاکم بر ملل در گذشتههای دورـ از طریق آثار ادبی بزرگ هر سرزمین ـ انواع صنعتها، زیرشاخهها و فعالان در آن زمینهها و نیز برخی از لایههای پنهان گذشته ایشان را تا حدودی آشکار خواهد کرد. بدین منظور در این نوشتار با توجه به شرایط زیست ـ محیطی و اقلیمی موجود در شاهنامه و نیز نبردهای قومی ـ قبیلهای، همچنین ضرورت توجه دقیق دولتمردان به وضعیت معیشتی مردم به بررسی صنایعی مثل کشاورزی، دامپروری، نساجی، آهنگری و کشتیسازی و میزان رشد آنها و برنامهریزیهای دولتها در این زمینهها خواهیم پرداخت.
Economic evaluation of various societies is a way to better understand the governments and people's life. A review of the economic system of societies in the very far past- through their famous literature records- will reveal their industry، sub-divisions and active associations in the related fields، and also some hidden layers of their past. This paper considers environmental and meteorological conditions of Shahname and tribe battles، along with the necessity of governmental attention to people's life، to discuss activities such as agriculture، veterinary، weaving، blacksmithing، shipbuilding، and their rate of development.
خلاصه ماشینی:
"بیامد هم آنگه یکی مردمهشتر بارها نار و سیب و بهی ورا میوه آورد چندی ز دهزگل دستهها کرده شاهنشهی (7/321/288-289) در دورة بهرام چوبینه نیز اینگونه توجه به باغداری مشاهده میشود و از میوههای گوناگونی که در آن دوره به بار میآید یاد میشود، که نشان از توسعة کشاورزی و باغداری در زمان ساسانیان است (9/163/2602).
بهرام گور به عنوان یکی دیگر از پادشاهان در این دوره دستوراتی را در زمینة پشتیبانی از طبقة کشاورز صادر میکند که از آن جمله یاریرسانی به ایشان برای مبارزه با آفات نباتی و کشت بهتر محصول است: چو جایی بپوشد زمین را ملختو از گنج تاوان او بازده برد سبزی کشتمندان به شخبه کشور ز فرموده آواز ده (7/450/2540-2541) اینگونه حمایت را در فرمان انوشیروان به کاردارانش مبنی بر حفظ حقوق طبقة کشاورز و حمایت همهجانبه از آنان میبینیم (8/57/74-76).
در دورة جمشید نیز این صنعت ادامه مییابد و وسایل جنگی چون زره، خود و سایر ابزار به کمک آن ساخته میشود، که میتواند به دلیل احساس نیاز بشر ابتدایی برای ایجاد امنیت در جامعه، به منظور مقابله با دشمنان و پیروزی بر عوامل خطرآفرین باشد؛ چرا که تنها راه زندگی را در غلبه بر دشمنان ـ که میتوانست انسان یا غیر آن باشد ـ میدانست و در این راه ابزار و وسایل جنگی مهمترین یاور او به شمار میآمد (1/39/8-10).
این صنعت در روزگار جمشید که در واقع بر اساس شاهنامه میتوان آن را دورة تحول ابتدایی زندگی بشر دانست، به وسیلة خود او ادامه مییابد و گستردهتر میشود؛ بهطوریکه ریسندگی و بافندگی و دوخت لباس، به عنوان یک پیشه به میان مردم راه مییابد."