چکیده:
مجموعه تصمیمات مردم ساکن هر شهر،شکل آن شهر را میسازد،ولی شهر باید کنترل شود،چون زندگی شهر با هرجومرج و بدون سازوکارهای انتظام بخش و قابل اجرا رو به انحطاط خواهد رفت.برهمین اساس همه جوامع برای کنترل تصمیمات مردم و عملکرد صحیح و آسان نیاز به قوانین و مقررات دارند تا همان مردم با اطمینان زندگی کنند و به کار خود بپردازند و بدانند که از دیگران هم میتوان انتظار پیروی از این مقررات را داشت.ضوابط و مقررات شهرسازی،آن بخش از تصمیمات مردم را که بازتاب فضایی و کالبدی دارد،کنترل و هدایت میکند و قدر مسلم"توسعه پایداری"که مفهوم عدالت را در طول زمان و همچنین در عرض زمان در بر دارد،میتواند به عنوان آرمان و مقصدنهایی این نوع از ضوابط و مقررات قرارگیرد.در واقع، اگر ضوابط و مقررات شهرسازی،به نحو کارامدی به منظور تحقق اهداف و آرمانهای توسعهء،پایدار تدوین شوند و در صورتی که به نحو کارآمدی هم به اجرا درآیند،«تضمینکننده»شکل گیری نوعی سکونتگاه(شهر)با آرمانهای توسعهء پایدار خواهد بود.حال آنکه مطالعه انجام یافته در خصوص ضوابط و مقررات ملاک عمل شهر تهران با استفاده از روشهای تحقیق گونه شناسی آرمانی و تحلیل مقایسهای،حاکی از آن است که از ضوابط و مقررات ملاک عمل فعلی شهر تهران،به دلیل عدم انطباق مطلوب این مقررات با ویژگیهای بنیادی و تبعی گونهء آرمانی پایدار(ضوابط و مقررات شهرسازی)،نمیتوان تحقق کامل اهداف و آرمانهای شهرسازی و توسعهء پایدار را انتظار داشت.
خلاصه ماشینی:
"بنابراین در برابر این مسئله،این پرسش مطرح میشود که آیا غیر از نقشهای طرحهای توسعه شهری،اساسا ضوابط و مقررات شهرسازی شهر تهران در ایفای نقش خود تاکنون کارامد بوده است؟و یا به عبارت دیگر آیا ضوابط و مقررات شهرسازی ملاک عمل حاضر در صورتی که همه شرایط برای اجرای کامل آن فراهم شود،ظرفیت و قابلیت ایجاد«شهر خوب و پایدار» را در نهایت دارد؟ روش تحقیق فرایند مطالعهء این تحقیق از دو بخش مجزا ولی نسبت به یکدیگر مکمل و متناسب با هدف مراحل تحقیق انتخاب شده است.
از دستاوردهای دیگر نتایج به دست آمده در ارتباط با موضوع بررسی سطح ناکارامدی ضوابط و مقررات شهرسازی ملاک عمل شهر تهران در مقایسه با گونه خوب ضوابط و مقررات است که با توجه به پرسشهای راهبردی تحقیق(بخش موردی)نتایج آن در اینجا به شرح زیر ارائه می شوند: پرسش راهبردی الف آیا ضوابط و مقررات شهرسازی ملاک عمل شهر تهران به صورت بنیادی (ذاتی)به منظور تحقق شهر خوب و پایدار کارامد هستند؟ چکیده نتایج یافتههای مورد بررسی در فرایند مطالعه در قالب هر یک از شاخصهای کلی و جزیی پرسش مذکور به شرح زیر است: الف(1)سطح کارامدی جایگاه و نظام ملی مقررات(به عنوان اسناد بالادست): برای بررسی این شاخص وضعیت ضوابط و مقررات شهرسازی در سطوح بالادست(ملی و منطقهای)مورد مطالعه قرار گرفت.
به عبارت دیگر تفسیر،تعیین و انتخاب طیف ارزشگذاری مزبور توسط پژوهشگر مطالعه(مؤلف این مقاله) با استفاده ار روش علمی تحقیق و استناد منطقی به دادههای مورد بررسی (مجموعه ضوابط و مقررات شهرسازی ملاک عمل زمان انجام تحقیق در شهر تهران)و مقایسه تحلیلی ویژگیهای گونه خوب و پایدار به انجام رسیده است."