چکیده:
در مطالعه و طراحی فضاهای سبز عمومی شهری،توجه به موضوعاتی چون فرهنگ،سابقهء تاریخی،هویت زیبایی و شرایط محیطی از چنان اهمیتی برخوردار هستند که غفلت از هر کدام سبب میشود تا کلیت طرح،به عنوان فضایی مطلوب و با هویت و اصیل و کارامد برای جامعهای با فرهنگ خاص(برای هر یک از این مفاهیم معنای ویژهء خود را قائل است)مخدوش شود.با عنایت به اهمیت موضوع،در این فرصا سعی بر آن خواهد بود تا با توجه به مبانی معنوی فرهنگ ایرانی،و با بهره گرفتن از تجارب غنی این فرهنگ و تمدن،مبانی کلی،برای طراحی یک فضای سبز شهری،(تحت عنوان``باغ هستی'')ارائه شود.این``طرح کلی''با استفاده از نظر فرهنگ ایرانی در مورد``هستی''(و بویژه مراحل هیات و هستی انسان)ارائه شده است و طی آن مراتب``هستی''یا مراتب زندگی انسان به شکل نمادین در آن به نمایش درآمده است.موضوعات مورد نظر نیز با عناوین زیر مورد بحث و مطالعه قرار خواهند گرفت:مقدمه و کلیات،اجمالی از مراحل هستی،هندسهء کلی``باغ هستی''،حریم``باغ هستی''،ورودی``باغ هستی''،محدودهء دوم یا هسته اصلی``باغ هستی''،محدوده سوم``باغ هستی''،کاربریهای قلمروهای مختلف``باغ هستی''،اصول و مبانی نمادها،نکاتی در باب مدیریت``باغ هستی''و نتیجهگیری.
خلاصه ماشینی:
"*برخی ویژگیهای این دنیا از نظر مبانی فکری اسلامی که بنیان فرهنگ ایرانی است عبارتند از این که:وجه مادی دنیا ابزار است و نه هدف(طه:131)،دنیا محل امتحان است(عنکبوت:2)،زندگی دنیا[بدون معنویت]بازی و سرگرمی است(عنکبوت:42 و حدید:02)،باید مراقب بود تا دنیا انسان را مغرور نکند(فاطر:5)و فریب ندهد و از آخرت غافل نکند (روم:7 و لقمان:33)،باید از دنیا برای وصول به لقای الهی بهره گرفت (آل عمران:541)باید مراقب بود تا متاع دنیا(ماده)جایگزین آخرت(معنا) نشود(زخرف:53)،باید هشیار بود که تمرکز بر دنیا نه تنها انسان را از آخرت بینصیب میکند(بقره:002)که فراتر از آن سبب عذاب الهی میشود (نحل:7-601)باید توجه داشت که دنیا زینت3و تفاخر است و نباید آخرت را به دنیا فروخت(بقره:68 و کهف:401)،باید توجه کرد انسان به عمران و آباد کردن زمین گماشته شده است(هود 16)،در زندگی باید اصولی همچون احتراز از فساد و لغو بطالت و اسراف و تبذیر و ظلم را مدنظر قرار دهد(بقره:11،اعراف:65،ص:72،شعرا:151،انعام:141 و هود:611)، در عین حال باید اصولی همچون عدالت و اصلاح و عمران و حد و اندازه و زیبایی و خیر را ملاک عمل و میزان و معیار و مبنای همهء فعالیتهای خود قرار دهد(هود:16،ملک:4-3،حجر:91،فرقان:2،سجده:7 و تغابن:3)،و مهمترین نکته این که،تمرکز توجه به دنیا زمینهساز(و فراتر از آن مترادف با)غفلت است(نحل:801).
هندسهء کلی‘‘باغ هستی'' با توجه به آنچه گذشت،به منظور نشان دادن تمثیلی زندگی انسان و همچنین نمایش ارزشها و ضد ارزشهای فرهنگ ایرانی،‘‘باغ هستی'' به عنوان فضایی عمومی در شهر پیشنهاد میشود که مختصات آن متعاقبا ذکر خواهند شد4و ``باغ هستی''به مثابه دنیای انسان(فرد)،در میان عالم هستی قرار دارد که هندسهء کلی آن متشکل از قلمروها و ساحتهای متعددی است که هر یک واجد ویژگیهای کالبدی خاص و متمایزیاند و این ویژگیها از طریق نمادپردازی معرفی خواهند شد."