چکیده:
افزایش شهرنشینی و تمرکز جمعیت و به دنبال آن افزایش حملونقل در شهرها آثار ناگوار زیادی بر شرایط زیستی محیط شهری دارد. بخشی از آلودگی که از طرف حملونقل و راهها به محیط وارد میشود مربوط به آلایندههای فلزات سنگین همچون سرب و کادمیوم است. هدف این تحقیق،بررسی میزان و روند توزیع آلایندههای سرب و کادمیوم در خاک حاشیهء خیابانهای شهری است.بدین منظور چهار سایت در حاشیه خیابانهای شهر اصفهان انتخاب شدند و در آنها نمونههای خاک در سطح(0 تا 50 سانتیمتر)و در عمق(50 تا 55 سانتیمتر)تا فاصله 50 متری از لبه خیابانها برداشت شدند.نتایج بررسی آماری دادههای مربوط به مقادیر سرب و کادمیوم نمونهها نشان داد که خاک حاشیه خیابانها به فلزات سنگین آلوده بوده،بهطوریکه استاندارد حداکثر مجاز این فلزات در خاک کشاورزی را تأمین نمیکند.مشاهده شد که غلظت سرب و کادمیوم خاک در هر سایت با افزایش فاصله از لبهء خیابان بهطور غیرخطی کاهش مییابد از تحلیل رگرسیون دادههای نرمال شده غلظت سرب و کادمیوم،مدل رگرسیون لگاریتمی،بهعنوان الگوی مناسبی برای توزیع غلظت این فلزات در خاک حاشیه خیابانها شناسایی شد.نتایج این تحقیق میتواند در معماری و طراحی شهری،برنامهریزی کاربری اراضی شهری و مدیریت حملونقل و کنترل ترافیک شهری استفاده شود.
خلاصه ماشینی:
"از مقایسه دو شکل شمارهء(2 و 3)ملاحظه میشود که توزیع سرب بیش از توزیع کادمیوم از توزیع زمینه خارج شده است جدول شمارهء(2):مشخصات آماری کل دادههای غلظت سرب و کادمیوم کل خاک تا فاصله 05 متری حاشیهء خیابانهای شهر اصفهان (بر حسب mg/kg ) (به تصویر صفحه مراجعه شود) (به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل شمارهء(2):توزیع فراوانی نسبی سب کل در خاک سطحی و عمقی تا فاصله 05 متری حاشیه خیابانهای شهری برای آنکه مشخص شود که آیا ترافیک تأثیر چشمگیری در آلودگی خاک حاشیهء خیابانها به فلزات سنگین دارد یا نه،از روش (به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل شمارهء(3):توزیع فراوانی نسبی کادمیوم کل در خاک سطحی و عمقی تا فاصله 05 متری حاشیه خیابانهای شهری آماری آزمون t استفاده شده است.
جدول شمارهء(3):آزمون t یکطرفه برای مقایسهء میانگینهای غلظت سرب و کادمیوم خاک تا 05 متری از خیابان با مقادیر زمینه در سطح معنیداری 5 درصد (به تصویر صفحه مراجعه شود) در جدول شمارهء(3)ملاحظه میشود که میانگین غلظت سرب خاک حاشیه خیابانها،در سطح و همچنین در عمق با مقدار زمینه آن دارای اختلاف معنیدار،در سطح معنیداری 5 درصد است،بنابراین، خاک حاشیه خیابانها تحت تأثی رمنابع آلاینده قرار گرفته و به دلیل اینکه مجموعهء نمونهها درون شهر قرار دارند،عوامل انسانی، بخصوص ترافیک دلیل ورود این آلایندهها به محیط هستند.
جدول شمارهء(5):نتایج آزمون t جفت شده برای مقایسهء میانگین غلظت سرب خاک در فواصل مختلف (به تصویر صفحه مراجعه شود) در جدول شمارهء(5)مشاهده میشود که در سطح معنیداری 5 درصد، اختلاف غلظتهای سرب در فواصل 1 در مقابل 8،51 و 05 متری و نیز در فواصل 51 در مقابل 05 متری،به دلیل بیشتر بودن t محاسبه شده از t بحرانی،معنیدار است."