چکیده:
زه آبخیز طالقان(90 کیلومتری شمال غرب تهران)به اجرا در آمده است. نتایج حاصل از مدل نهایی شایستگی مرتع نشان میدهد که از میان خصوصیات فیزیکی،شیب،حساسیت سنگ و خاک به فرسایش و ارتفاع و از میان خصوصیات پوشش گیاهی،درصد پوشش گیاهی،تولید علوفه،ترکیب گیاهی،وضعیت و گرایش مرتع به صورت توأمان در تعیین شایستگی مراتع منطقه تأثیر دارند.محدودکنندهترین عوامل در تعیین شایستگی مراتع منطقه،شیب زیاد،تبدیل مرتع به دیمزارو رها کردن آن،چرای زودرس،وجود سنگهای حساس به فرسایش و کم بودن درصد پوشش گیاهیاند.از سوی دیگر زیاد بودن پوشش سطحی شامل پوشش گیاهی،سنگ و سنگریزه،تعدد منابع آب دائمی،پراکنش مناسب منابع آب و حضور گیاهان چند ساله از جمله عوامل مؤثر در افزایش درجهء شایستگی مراتع منطقه به حساب میآیند.
خلاصه ماشینی:
"هدف این تحقیق شناسایی مهمترین عوامل مؤثر بر شایستگی مراتع،شناسایی عوامل محدودکننده و کاهشدهنده و طبقهبندی مراتع منطقهء مورد مطالعه، با توجه به شایستگی مرتع برای چرای گوسفند با استفاده از GIS است.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل شماره(1)مدل طراحی شده برای بررسی حساسیت به فرسایش(براساس روش PSIAC ) جدول شماره(3):فواصل تعدیل شده منابع آب در طبقات شیب 0 تا 06 درصد (به تصویر صفحه مراجعه شود) در زیر مدل کمیت منابع آب،نیاز آبی گوسفندان در هر سامان عرفی با مقدار آب موجود در آن سامان عرفی مقایسه شده و درجهء شایستگی آنها تعیین گردید.
براساس نتایج حاصل از مدل نهایی شایستگی مرتع برای چرای گوسفند که از تلفیق سه مدل،حساسیت خاک به فرسایش، شایستگی منابع آب و شایستگی تولید علوفه به دست آمده،هیچ قسمتی از مراتع منطقه در طبقه شایستگی S1 قرار نگرفت.
بحث و نتیجهگیری نتایج حاصل از مدل حساسیت به فرسایش نشان میدهد که مهمترین عوامل کاهش دهندهء شایستگی مراتع منطقهء مورد مطالعه (طالقان)،به ترتیب اهمیت عبارتند از:تبدیل مراتع به دیمزارها،چرای زودرس،وجود سنگهای حساس به فرسایش و فرسایشهای موجود، در حالی که وجود پوشش مناسب سنگ و سنگریزه،بارندگی مناسب، حضور گیاهان چند ساله از عوامل مؤثر در کاهش حساسیت به فرسایش است که موجب افزایش درجه شایستگی مرتع منطقه میشود.
به طور کلی قسمت اعظم مراتع منطقهء طالقان برای چرای گوسفند شایستگی دارند ولی به دلیل کوهستانی بودن منطقه عامل شیب زیاد،تبدیل مرتع به دیمزار و رها کردن آن،چرای زودرس،وجود سنگهای حساس به فرسایش و کم بودن درصد پوشش گیاهی مهمترین عامل محدودکننده چرای گوسفند هستند،که ممکن است در مناطق مختلف آب و هوایی با توجه به شرایط اقلیمی و محیطی عوامل محدودکننده یا افزایشدهنده شایستگی قدری متفاوت باشد."